ΓΙΟΡΤΕΣ ΚΑΣΤΑΝΟΥ ΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ - ΠΑΜΕ ΕΚΔΡΟΜΗ ;

Προχθές ήρθε η μητέρα με κάστανα, κάτι που συνηθίζει όλο το χειμώνα, ενώ έκανα like σε γιορτές κάστανου, που διοργανώνονται σε διάφορα μέρη. Είστε για μια εκδρομή στα ορεινά; Τις επόμενες μέρες πολλές γιορτές κάστανου σε όλη την Ελλάδα! Τα κάστανα έχουν γίνει παράδοση... ακόμη κι οι συμπαθείς καστανάδες, που στις γωνίες των δρόμων, πουλούσαν χωνιά με ψημένα καυτά κάστανα, γίνονται όλο και πιο σπάνιοι. Και κάτι που με μπέρδευε... δεν θεωρούν το κάστανο ξηρό καρπό, γιατί το βρώσιμο τμήμα του καρπού είναι μαλακό και χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα σε άμυλο, διπλάσιο κι από την πατάτα. Τα κάστανα δεν τρώγονται ξεραμένα, αλλά φρέσκα ή μαγειρεμένα (βραστά ή ψητά) και χρησιμοποιούνται για την παρασκευή γλυκών... Το μυαλό μου πάει στο αγαπημένο μαρόν γλασέ (κάστανα βρασμένα, εμποτισμένα σε σιρόπι) ή μαρόν ντεγκιζέ (κάστανα καλυμμένα με σοκολάτα) ή μον μπλαν (κάστανα πουρέ με βανίλια και σαντιγί). Τα κάστανα είναι αρκετά γλυκά, γευστικά και θρεπτικά, γι'αυτό υπάρχουν σε πολλές συνταγές, ενώ γίνονται και αλεύρι, κυρίως σε περιοχές της Ασίας.

Μοιάζει περισσότερο με δημητριακό παρά με ξηρό καρπό. Μάλιστα οι αυτόχθονες Αμερικανοί χρησιμοποιούσαν τα κάστανα σαν τις σημερινές πατάτες. Απολαύστε το καρπό της καστανιάς ωμό, ψητό, βραστό... σε γευστικότατα πιάτα. Ο μαλακός καρπός βρίσκεται μέσα σε ξυλώδες περίβλημα με αγκάθια εξωτερικά κι ανοίγει όταν ωριμάσουν. Στη μαγειρική υπάρχει τρόπος... τρόποι για να ανοίγεται το κέλυφος, ενώ ανάλογα με το είδος, μέσα στο περίβλημα υπάρχουν συνήθως 2-3 καρποί ή και μόνο ένας. Λένε ότι το μέγεθος του κάστανου εξαρτάται από την ποικιλία, την υγρασία και τη σύσταση του εδάφους. Ενώ αξιοσημείωτο είναι η ποσότητα νερού που περιέχουν, τα νωπά κάστανα περιέχουν 50% νερό, 45% υδατάνθρακες και 5% φυτικό έλαιο. Περιοχές που ευδοκιμεί το κάστανο στην Ελλάδα είναι η Μακεδονία (όρος Πάικο), η Θεσσαλία, Στερεά Ελλάδα, η Πελοπόννησος... Καλλιεργείται και στις ορεινές περιοχές της Κρήτης και Λέσβου. Βρίσκονται σε υψόμετρο πάνω από 250 μέτρα και δεν ευδοκιμούν σε χαμηλότερα υψόμετρα.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ - Ο ΣΕΦ ΑΛΕΞ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΚΑΣΤΑΝΑ ΚΑΙ ΜΑΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΡΟΠΟΥΣ

Τα κάστανα θα τα βρείτε στην αγορά από τον Οκτώβριο μέχρι τον Μάρτιο, με κορύφωση το Δεκέμβριο. Τώρα είναι η κατάλληλη εποχή για ένα ταξιδάκι... μια εκδρομή στο βουνό και γιατί όχι να βρεθείτε σε μια γιορτή κάστανου! Ήδη ο Σύλλογος Γυναικών Εμπορίου «Ο Άγιος Μηνάς» διοργάνωσε την «7η γιορτή Κάστανου» την Κυριακή 8 Οκτωβρίου στις 11.30 το πρωί στην κεντρική πλατεία του χωριού στη περιοχή της Εορδαίας. Αν χάσατε όμως αυτή την ευκαιρία... στη γραφική Άνω Χώρα της Ορεινής Ναυπακτίας, σε υψόμετρο 1.050μ, ο Δήμος Ναυπακτίας σε συνεργασία με τοπικούς φορείς διοργανώνει το Σάββατο 17 & Κυριακή 18 Οκτωβρίου τη Γιορτή Κάστανου & Τσίπουρου. Σύμφωνα μ’ ένα παλαιό έθιμο, στα μέσα του Οκτώβρη, οι κάτοικοι της περιοχής, μάζευαν τα κάστανα και στη συνέχεια γινόταν η παραγωγή τσίπουρου. Σε κεντρικά σημεία του χωριού στήνονταν τα «ρυκαριά» και η διαδικασία της απόσταξης ολοκληρώνονταν με το ψήσιμο κάστανων και μια εκδήλωση με παραδοσιακή μουσική που αποτελεί σήμερα έναν σημαντικό πολιτιστικό θεσμό.

Κάθε Οκτώβρη οι Ανωχωρίτες αναβιώνουν το έθιμο με την περίφημη Γιορτή του Κάστανου & Τσίπουρου, με σκοπό την ανάδειξη του κάστανου, ένα προϊόν, που έχει σημαντική θρεπτική αξία αλλά και πολλαπλές δυνατότητες εμπορικής εκμετάλλευσης και τουριστικής αξιοποίησης για την οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να συμμετέχουν σε μουσικοχορευτικές εκδηλώσεις, παραδοσιακό λαϊκό γλέντι, να γευτούν παραδοσιακά φαγητά και γλυκά από τις νοικοκυρές του χωριού με κύριο συστατικό το κάστανο και όχι μόνο. Τα παιδιά μπορούν να συμμετέχουν σε βιωματικές δράσεις με κάστανα. Οι φουφούδες και τα καζάνια απόσταξης στήνονται από νωρίς στο πλακόστρωτο του χωριού, έτοιμα σας υποδεχτούν, ενώ το απόγευμα οι νοικοκυρές του χωριού θα σας φιλέψουν πίτες και γλυκά, όπως τηγανίτες, λουκουμάδες, μπακλαβά, ραβανί, κουραμπιέδες και γλυκά του κουταλιού. Παράλληλα η διαμονή στην Άνω Χώρα προσφέρει τη δυνατότητα προσέγγισης του πλούσιου δασικού οικοσυστήματος της περιοχής με πεζοπορία στο μονοπάτι του Ηρακλή & το γεφύρι του Κάκαβου.

Επίσης για 34η χρονιά, ο Μορφωτικός και Φυσιολατρικός Σύλλογος των Απανταχού Καστανιτσιωτών θα διοργανώσει την ΓΙΟΡΤΗ του ΚΑΣΤΑΝΟΥ, το Σάββατο 28 Οκτωβρίου 2017. Η Γιορτή Κάστανου θα γίνει στην πλατεία του Σωτηρίου Κουρούνη στην τοποθεσία «Μάνα», η οποία βρίσκεται στα 200μ. από την νότια είσοδο του χωριού, περιτριγυρισμένη από τον υπέροχο καστανεώνα. Εκεί στις πλαγιές του Πάρνωνα το 1983 διοργάνωσαν για πρώτη φορά την Γιορτή Κάστανου και μέσα σε αυτά τα 34 χρόνια, κατάφεραν να αναδείξουν τις ευεργετικές ιδιότητες του. Τη Γιορτή θα πλαισιώνουν δρώμενα, όπως παρουσιάσεις σχετικές με το κάστανο, παιχνίδια για τα παιδιά, παραδοσιακοί χοροί, διαγωνισμό μαγειρικής και καστανοδρομίες (κουταλοδρομίες με κάστανα) για τους μικρότερους φίλους του κάστανου. Οι επισκέπτες θα μπορούν να επισκεφθούν την έκθεση των Παραδοσιακών Επαγγελμάτων, το ανανεωμένο Κέντρο Πληροφόρησης του Φορέα Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα-Μουστού, το μεσαιωνικό Κάστρο, την πολιούχο εκκλησία Μεταμόρφωση του Σωτήρος με το μοναδικό τέμπλο, καθώς και να περπατήσουν στα γραφικά σοκάκια του χωριού. Τις τελευταίες μέρες του Οκτωβρίου τα κάστανα έχουν την τιμητική τους, αλλά εκτός από κάστανο, θα γευτείτε τσάι του βουνού, παραδοσιακή φασολάδα, γίδα βραστή, κρασί και τσίπουρο.

Και στη γειτονική Άρνα Λακωνίας θα δοκιμάσετε κάστανα ψητά, βραστά ή σε γλυκά με συνοδεία ντόπιου τσίπουρου. H «Γιορτή του Κάστανου» διοργανώνεται κάθε χρόνο στην Άρνα τις τελευταίες μέρες του Οκτωβρίου. Εκτός από κάστανα, σας συστήνουμε να δοκιμάσετε καρύδια, ρόδια, κυδώνια και βότανα από τα βουνά της περιοχής. Θα τα βρείτε στην υπαίθρια αγορά που στήνεται στην κεντρική πλατεία κατά τη διάρκεια της γιορτής. Πρόκειται για ένα 3ήμερο φεστιβάλ, που συνδυάζει καλλιτεχνικά δρώμενα με πλούσια και καλαίσθητη υπαίθρια αγορά. Ο επισκέπτης καλωσορίζεται με κάστανα ψημένα στο μεγαλύτερο τηγάνι, που υπάρχει στην Ελλάδα και βραστά στο παλιό χαρανί! Το ζεστό τσίπουρο, μόλις αποσταγμένο από τον άμβυκα, που καίει στην πλατεία.

Το κάστανο γιορτάζει και στο χωριουδάκι Αμπελιώνα στη Μεσσηνία, που βρίσκεται στα όρια με τον νομό Αρκαδίας. Είναι μια γραφική διαδρομή 4 χιλιομέτρων με τα πόδια ή το αυτοκίνητο μέσα στο πυκνό δάσος. Η διαδρομή προς την Αμπελιώνα είναι λίγο περιπέτεια...ειδικά αν την κάνεις νύχτα και δεν σε έχουν ενημερώσει για τους χωματόδρομους, που διακόπτουν τις επαρχιακές οδούς μέσα στο καστανοδάσος. Οι παλιοί λένε ότι οι καστανιές στην περιοχή φυτεύτηκαν την εποχή της φραγκοκρατίας στην Πελοπόννησο. Σήμερα η διατήρηση αυτού του όμορφου καστανοδάσους επιχορηγείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάθε χρόνο τέτοια εποχή οι λιγοστοί Αμπελιωνίτες μέρες πριν, μαζεύουν κάστανα και τα ετοιμάζουν για την μεγάλη μέρα, η οποία εκτός από το ψήσιμο περιλαμβάνει τσίπουρο και φασολάδα, όλα άφθονα και όλα δωρεάν. Υπάρχει κι η επιλογή της γουρουνοπούλας, ενώ η μέρα κλείνει με γλέντι υπό τον ήχο των κλαρίνων. Πέρσι στη πλατεία της εκκλησίας του χωριού συγκεντρώθηκαν πάνω από 400 άτομα, από τους οποίους κάποιοι απλοί επισκέπτες που βρήκαν την ευκαιρία να συνδυάσουν το τριήμερο με μια εκδρομή στα χωριά της Αρκαδίας. Ενημερωτικά ήταν η ιδιαίτερη πατρίδα του αδικοχαμένου σκηνοθέτη Θόδωρου Αγγελόπουλου, που με δωρεές της οικογένειας συντηρήθηκαν το πλακόστρωτο, οι πέτρινες βρύσες, η πηγή Τρίτσελι, τα μονοπάτια, κάποια παλιά κτίρια, το παλιό σχολείο (δωρεά του Ανδρέα Συγγρού)... Το χωριό διαθέτει ξενώνα.

Ο Δήμος Καστανιάς βρίσκεται στο βορειοδυτικό τμήμα του Ν. Τρικάλων και στο πέρασμα προς Ασπροπόταμο. Η περιοχή κατακλύζεται από δάση ελάτης, οξιάς και καστανιάς, όπου οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν τη φύση σε όλο της το μεγαλείο. Ο Μορφωτικός & Ευεργετικός Σύλλογος Καστανιάς «Ο ΣΤΙΝΟΣ» υπό τη συμβολή του Δήμου Καλαμπάκας, διοργανώνει την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017 στη θέση «Γκούρα» στην Καστανιά Καλαμπάκας την 11η Γιορτή Καστάνου & Παραδοσιακών Προϊόντων. Στα πλαίσια της συγκεκριμένης γιορτής οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να γευσθούν και να απολαύσουν πλούσια εδέσματα και παραδοσιακά προϊόντα της περιοχής υπό τους ήχους παραδοσιακής μουσικής.

Το κάστανο γιορτάζει και στο χωριό Μαυρίλο στις ανατολικές πλαγιές του Βελουχιού στα τέλη του Οκτωβρίου. Γευτείτε κάστανα μαζί με τοπικές πίτες και τσίπουρο κάτω από τα αιωνόβια πλατάνια στις πηγές του Σπερχειού κι επισκεφτείτε τον ανακαινισμένο μπαρουτόμυλο στην είσοδο του χωριού. Την Κυριακή 22 Οκτωβρίου 2017 στην Πλατεία του Μαυρίλου θα λάβει χώρα η καθιερωμένη ετήσια γιορτή κάστανου με παραδοσιακή μουσική και ατελείωτο κέφι. Το καζάνι και τα κάρβουνα στήνονται στην πλατεία του χωριού κάτω από τα πλατάνια και σε λίγη ώρα η μυρωδιά από τα κάστανα, που απλώνεται μέσα στο χωριό δημιουργώντας μια φθινοπωρινή ατμόσφαιρα, δίνει το σήμα για να ξεκινήσει η γιορτή από τις 11 το πρωί. Σε στεγασμένο χώρο της μεγαλύτερης πλατείας του Βελουχιού, τέσσερα χορευτικά από όλη τη Ρούμελη υπόσχονται αυθεντικό γλέντι, ενώ κατά τη διάρκεια της γιορτής, θα προσφέρονται δωρεάν στους επισκέπτες τσίπουρο και κάστανα.

Γιορτή Κάστανου και Τσίπουρου οργανώνεται κάθε χρόνο και στη Ροδαυγή Άρτας. Απολαύστε ψητά ή βραστά κάστανα και μυρωδάτο τσίπουρο από ζαμπέλα (τοπική ποικιλία Αμπέλου) με φόντο τα βουνά της Πίνδου και την τεχνητή λίμνη του Άραχθου. Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Ροδαυγής σε συνεργασία με την Τοπική Κοινότητα, το Σύλλογο Γυναικών και τους Φίλους του Άμμου μας καλεί στην Γιορτή Κάστανου και Τσίπουρου, η οποία θα γίνει στην πλατεία του Χωριού την Κυριακή 15 Οκτωβρίου 2017 και από ώρα 11,00'. Θα απολαύσετε ψητά και βραστά κάστανα, καστανόσουπα, τηγανίτες, μυρωδάτο Ροδαυγιώτικο τσίπουρο και θα σας διασκεδάσει η παραδοσιακή ζυγιά του Ηλία Πλαστήρα. Την παραμονή της εκδήλωσης και ώρα 16,30 θα γίνει πεζοπορία στο "δρόμο του κάστανου" με αφετηρία το Δημοτικό Σχολείο Πιστιανών (θέση Πλατάνια) και τερματισμό την πλατεία Ροδαυγής. Εκεί, ενώ οι γυναίκες θα χαρακώνουν κάστανα για ψήσιμο, θα πάρουν μπρος τα καζάνια και θα τραγουδηθούν παραδοσιακά τραγούδια. Ο χώρος της πλατείας θα είναι σκεπασμένος και για την ενίσχυση του Συλλόγου θα υπάρχει συμβολική είσοδος 02,00 ευρώ, η οποία αντιστοιχεί σε ποτηράκι, κάστανα ψητά και βραστά, καστανόσουπα, τηγανίτες και τσίπουρο.

Επίσης ο Σύλλογος θα διαθέτει, σε λογικές τιμές, κοντοσούβλι, σουβλάκια, μπύρες, κρασί και αναψυκτικά.

Μια ανάσα από τη Θεσσαλονίκη, στη θέση Λιβάδι της Θέρμης, οργανώνεται κάθε χρόνο γιορτή κάστανου στην κεντρική πλατεία με τον αιωνόβιο πλάτανο. Περιηγηθείτε στα μονοπάτια του όμορφου δάσους με τις καστανιές και απολαύστε την υπέροχη θέα στην κοιλάδα του Ανθεμούντα και στο πέταλο του Θερμαϊκού. “Γιορτή κάστανου 2017” σημαίνει άφθονα κάστανα, εδέσματα, κρασί, πολύ χορό και γλέντι. Η γιορτή του κάστανου, είναι μια θαυμάσια πρωτοβουλία την οποία διοργανώνει ο Εκπολιτιστικός Σύλλογος Λειβαδιωτών «Ο Άγιος Αθανάσιος» με την συνεργασία του Δήμου Θέρμης της Δ.Ε.Π.Π.Α.Θ και την Τοπική Κοινότητα Λειβαδίου. Με το τέλος της συγκομιδής αυτού του πραγματικά υπέροχου και πολύ νόστιμου προϊόντος, του κάστανου, οι κάτοικοι έχουν καθιερώσει την γιορτή αυτή. Στην κεντρική πλατεία του χωριού την Κυριακή 22 Οκτωβρίου στις 12.00 το μεσημέρι μας περιμένουμε με χορευτικά συγκροτήματα και παραδοσιακή ορχήστρα. Κερνάμε στους επισκέπτες, κάστανα και κρασί.

Στα ελληνικά νησιά Γιορτή του κάστανου σε νησί; Ναι στη γραφική Αγιάσος στη Λέσβο, που φημίζεται για τον όμορφο καστανιώνα της και κάθε Νοέμβριο γιορτάζει τον ερχομό των νέων καρπών. Ξεναγηθείτε στα μονοπάτια του καστανιώνα, μαζέψτε οι ίδιοι κάστανα, παρακολουθείστε θεατρικές και μουσικές παραστάσεις και γεμίστε τη βαλίτσα σας με τυριά, βότανα και γλυκά από τον Αγρομεταποιητικό Συνεταιρισμό Γυναικών Αγιάσου και άλλους ντόπιους παραγωγούς. Επίσης άν βρεθείτε στην Κρήτη στα τέλη Οκτωβρίου ή στις αρχές Νοεμβρίου μην παραλείψετε μια βόλτα μέχρι τα χωριά Έλος και Πρασέ κοντά στα Χανιά. Εκεί έχετε την ευκαιρία να δοκιμάσετε φουρνιστά κάστανα μαζί με τα παραδοσιακά ψητά και γλυκό του κουταλιού από τον αγαπημένο σας καρπό.

Ονομαστές ποικιλίες είναι τα κάστανα Πηλίου και Κρήτης. Η καστανιά είναι πανάρχαιο δέντρο όπως αποδεικνύεται από διάφορα ευρήματα της εποχής του Χαλκού. Ήταν η τροφή των φτωχών το μεσαίωνα. Τα κάστανα αποτελούν ένα σημαντικό τρόφιμο για πολλές κουλτούρες και ιδιαίτερα γι' αυτές της Κίνας, της Κορέας, της Ιαπωνίας, της Βόρειας Αμερικής και της Μεσογείου και καλλιεργούνται για περισσότερα από 6.000 χρόνια στην Κίνα και 3.000 χρόνια στην Ευρώπη. Η καστανιά λέγεται και "αρτόδενδρο". Πρόκειται για μια ευλογία που δεν εξαντλεί τα εδάφη, που μπορεί να ζήσει έως και χίλια χρόνια και που όλα της το τμήματα είναι χρησιμοποιήσιμα: το αγκαθωτό περίβλημα του καρπού γίνεται λίπασμα (κομπόστα), το ξύλο χρησιμοποιείται σε διάφορες κατασκευές, τα κλαδιά στην καλαθοπλεχτική και ακόμα και οι κορμοί για να φτιάχνονται μελίσσια. Έτσι είναι πολύ φυσικό το ότι σε περιοχές όπου το κλίμα και το έδαφός της ταίριαζαν, η καστανιά υπήρξε για αιώνες ένα βασικό στοιχείο της αγροτικής ζωής.

Τα κάστανα, πιθανώς ήταν ένα από τα πρώτα τρόφιμα που καταναλώνονταν από τον άνθρωπο, διότι χρονολογούνται από τους προϊστορικούς χρόνους. Η αρχαιότερη καταγραφή καλλιέργειας της καστανιάς είναι από το Θεόφραστο, που γράφτηκε τον 3ο αιώνα π.Χ. Η καστανιά, Castanea sativa, εισήχθη για πρώτη φορά στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας. Οι αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τα κάστανα ανώτερα από τα αμύγδαλα, τα φουντούκια και τα καρύδια. Με καταγωγή από τη Μικρά Ασία, η Castanea sativa έχει το όνομά της από την αρχαία πόλη Καστάνη της Θεσσαλίας. Άλλοι, πιο ποιητικά, θέλουν να πιστεύουν ότι γεννήθηκε από το σώμα της Νέας, μια νύμφης που παρενοχλούσε επίμονα ο Δίας κι αυτοκτόνησε, αφού γέννησε την πιο όμορφη και γενναιόδωρη καστανιά.

Κάθε δέντρο μπορεί να δώσει από 30-50 κιλά κάστανα.Το δέντρο ανθίζει κατά την άνοιξη και τα κάστανα ωριμάζουν από τις αρχές Σεπτεμβρίου μέχρι τέλη Νοεμβρίου, ανάλογα με τις συνθήκες και την ποικιλία. Το μέγιστο της απόδοσης θεωρείται το 50ο-60ο έτος της ηλικίας του. Τα γνωστότερα είδη καστανιάς που καλλιεργούνται παγκοσμίως είναι τέσσερα: τα Castanea sativa στην Ευρώπη, τα Castanea dentata στη Βόρεια Αμερική, τα Castanea mollissima στην Κίνα και τα Castanea crenata στην Ιαπωνία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο κύριος εισαγωγέας κάστανων από την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν και η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας κάστανων παγκοσμίως και ειδικά στην Ιαπωνία.Τα κάστανα είναι καρποί με πολλαπλές ιδιότητες, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, βιταμίνες και χαμηλά σε θερμίδες σε σχέση με άλλους καρπούς. Η καστανιά είναι πολύ μεγάλο φυλλοβόλο δέντρο και ερμαφρόδιτο, διότι φέρει αρσενικά και θηλυκά άνθη στο ίδιο δέντρο.

Το κάστανο παρέχει 245 θερμίδες ανά 100 γρ. Περιέχουν βιταμίνες Β1 και Β2, απαραίτητες για την μετατροπή των τροφών σε ενέργεια και για την ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, καθώς επίσης βιταμίνη C (ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα) και φολλικό οξύ (απαραίτητο για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων). Τα κάστανα έχουν καλή περιεκτικότητα σε ασβέστιο (για τη μεταβίβαση των νευρικών ερεθισμάτων και την ενίσχυση των οστών και των δοντιών), μαγνήσιο (αντικαταθλιπτικές ιδιότητες και απαραίτητο για την υγεία των μαλλιών), φώσφορο (για τα οστά και την όραση), σίδηρο, νάτριο και κάλιο. Περιέχει πολλά ορυκτά άλατα κυρίως ποτάσιο, καθώς και σημαντικές ποσότητες βιταμίνης Β1. Έτσι, το κάστανο αποτελεί μια πλήρη τροφή, ιδανική για παιδιά στην ανάπτυξη, για όσους αναρρώνουν και για αθλητές. Βέβαια, δεν συνιστάται να καταναλώνεται σε μεγάλη ποσότητα σε όσους προσέχουν τη σιλουέτα τους και σε όσους έχουν διαβήτη εξαιτίας της περιεκτικότητάς του σε σάκχαρα. Τα κάστανα έχουν μέτριο γλυκαιμικό δείκτη 54. Περιέχει αντιοξειδωτικά, όπως είναι η βιταμίνη Ε αλλά κι ορισμένα φυτοχημικά συστατικά, που ανήκουν στην ευρύτερη κατηγορία των πολυφαινολών.

Αποτελούν καλή πηγή καλίου, που είναι απαραίτητο για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της καρδιακής συστολής και της υδατικής ισορροπίας του οργανισμού. Τα κάστανα είναι γνωστά για την προστατευτική τους δράση στο καρδιαγγειακό και τη συμβολή τους στην καλή λειτουργία του εντέρου, ως υποκατάστατο δημητριακών. Τα κάστανα τα τρώμε ζεστά, ξεροψημένα ή βραστά. Μπορούν να γίνουν γλυκό του κουταλιού ή τούρτα, ενώ είναι υπέροχα βουτηγμένα σε λιωμένη σοκολάτα. Συνοδεύουν πολλά κρεατικά, όπως τη χριστουγεννιάτικη γαλοπούλα στη γέμιση της μαζί με κουκουνάρι, καρύδια και σταφίδες ή το χοιρινό με κάστανα. Ο πουρές με κάστανα, οι γεμιστές πιπεριές με κάστανα, οι κροκέτες με κάστανα, η γεμιστή ομελέτα με κάστανα και φέτα... είναι μερικές συνταγές μόνο! Στη ζαχαροπλαστική έχει αμέτρητες εφαρμογές... π.χ. το μιλφέιγ με κάστανα, η τούρτα κάστανο, τα κάστανα κομπόστα, το παγωτό... Τα κάστανα αποτελούν καλή πηγή φυτικών ινών, αφού παρέχουν 8,1 γρ. (περίπου 21% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης) ανά 100 γρ. Οι φυτικές ίνες συμβάλουν στη μείωση των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα περιορίζοντας την απορρόφησή της στο έντερο.

Τα κάστανα αποτελούν εξαιρετική πηγή μετάλλων όπως ο σίδηρος, το ασβέστιο, το κάλιο, το μαγνήσιο, το μαγγάνιο, το φώσφορο και ο ψευδάργυρος. Το σίδηρο βοηθάει στην πρόληψη της μικροκυτταρικής αναιμίας (σιδηροπενική αναιμία). Το μαγνήσιο και ο φώσφορος είναι σημαντικά συστατικά του μεταβολισμού των οστών. Ο ψευδάργυρος είναι απαραίτητος για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος. Τα κάστανα, όπως τα φουντούκια, τα αμύγδαλα, κ.λπ., δεν περιέχουν γλουτένη και γι’ αυτό το λόγο είναι ένα από τα δημοφιλή συστατικά στην παρασκευή προϊόντων χωρίς γλουτένη που προορίζονται για κατανάλωση σε ασθενείς με ευαισθησία στη γλουτένη, αλλεργία σίτου και κοιλιοκάκη. Μάλιστα σύμφωνα με διατροφολόγους τα κινέζικα κάστανα (Castanea mollissima) αποτελούν καλή πηγή σε βιταμίνη Α και παρέχουν 202 IU ανά 100 γρ.

Μόλις αγοράσουμε τα κάστανα, τα αποθηκεύουμε συσκευασμένα στο ψυγείο, όπου και παραμένουν φρέσκα για μερικές εβδομάδες. Τα βρασμένα και αποφλοιωμένα κάστανα, θα πρέπει να αποθηκεύονται σε καλά σφραγισμένα δοχεία στο ψυγείο έως δύο μήνες ή στην κατάψυξη μέχρι ένα χρόνο. Τα κάστανα χρησιμοποιούνται ως ένα από τα κύρια συστατικά στη γέμιση πουλερικών, αλλά και συνοδευτικό κρεατικών. Στην Ιαπωνία, ψήνουν ρύζι με κάστανα στον ατμό το φθινόπωρο. Στην Κορέα ψήνουν την πρωτοχρονιά ένα είδος γλυκού το yaksik, που έχει ως βάση κάστανα, φρούτα και κουκουνάρια αναμειγμένα με λαπά ρύζι. Το αλεύρι από κάστανο χρησιμοποιείται σε πολλές συνταγές της Τοσκάνης, όπως πολέντα, γλυκά ψωμιά, μπισκότα, κέικ, σούπες και παγωτά. Μια ακόμη πολύ γευστική συνταγή, με πολλαπλές χρήσης είναι αυτή της κρέμας κάστανου, που χρησιμοποιείται κατά κόρον στη ζαχαροπλαστική.

ΚΡΕΜΑ ΚΑΣΤΑΝΟΥ

Υλικά: 800 γρ. κάστανα βρασμένα και καθαρισμένα, 1/4 ποτήρι malt ουίσκι, 1 ποτήρι, παρά κάτι, ζάχαρη, 3 κουτ. σουπ. κρέμα γάλακτος, 1 κουτ. σουπ. μπράντι

Παρασκευή: Λιώνουμε τα κάστανα και τα αναμειγνύουμε με τη ζάχαρη και το ουίσκι. Χτυπάμε την κρέμα γάλακτος με το μπράντι και την προσθέτουμε στο μείγμα.Την αφήνουμε να κρυώσει και τη σερβίρουμε πασπαλισμένη με κοπανισμένα φιστίκια. Αν σ' αυτή την κρέμα προσθέσουμε περισσότερη χτυπημένη κρέμα γάλακτος (150-200 γρ.) και δυο φύλλα ζελατίνης, θα έχουμε έτοιμη βάση για μια σαρλότ κάστανου.