Eκδήλωση για το Ευπαλίνειο Όρυγμα στη Σάμο – Ανακήρυξη ως «ΔΙΕΘΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΠΟΣΗΜΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ»

Σήμερα Κυριακή 29 Οκτωβρίου 2017 από τις 11 το πρωί στη Σάμο, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ), σε συνεργασία με τον Σύλλογο Πολιτικών Μηχανικών Ελλάδος (ΣΠΜΕ) και το Ελληνικό Τμήμα της American Society of Civil Engineers (ASCE) διοργανώνουν εκδήλωση για την ανακήρυξη του Ευπαλινείου Ορύγματος από την American Society of Civil Engineers ως «ΔΙΕΘΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΟΠΟΣΗΜΟ ΜΗΧΑΝΙΚΗΣ». Η εκδήλωση πραγματοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και με την υποστήριξη του Δήμου Σάμου. Η εκδήλωση είναι ανοιχτή για το κοινό.

Το Ευπαλίνειο όρυγμα, υδραγωγείο της αρχαίας πόλης της Σάμου, το οποίο ο Ηρόδοτος ονόμαζε «αμφίστομον όρυγμα», είναι μια σήραγγα μήκους 1.036μ., που ξεκινά από τη βόρεια πλαγιά του όρους Κάστρο και καταλήγει στη νότια. Βρίσκεται 55μ. πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας και 180μ. κάτω από την κορυφή του βουνού, ενώ το πραγματικό όρυγμα έχει διαστάσεις 1,80x1,80μ., σύμφωνα με το υπουργείο Πολιτισμού. Μέσα στο όρυγμα, σε βάθος δύο έως εννέα μέτρων, βρίσκεται το κανάλι με τον αγωγό που μετέφερε το νερό στην πόλη.

Το Ευπαλίνειο όρυγμα έχει δύο φάσεις, την αρχαϊκή, με πολυγωνικό σύστημα και οξύκορφη απόληξη και τη ρωμαϊκή, στεγασμένη με καμάρα. Ήταν έργο του μηχανικού Ευπαλίνου, γιού του Ναυστρόφου από τα Μέγαρα και χρονολογείται στα 550 πΧ, επί τυραννίας Πολυκράτους. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας, στην κατασκευή του οποίου, που κράτησε δέκα χρόνια, εργάστηκαν Λέσβιοι αιχμάλωτοι.

Από το το 540 π.Χ. που κατασκευάστηκε ήταν σε λειτουργία για μία χιλιετία.Το Ευπαλίνειο Όρυγμα κάλυπτε το μεγαλύτερο τμήμα του εξωτερικού υδραγωγείου παροχής πόσιμου νερού στην αρχαία πρωτεύουσα του νησιού (Πυθαγόρειο). Κατόπιν εγκαταλείφθηκε και επιχώθηκε σταδιακά. Το 1856 επανευρέθη το τμήμα του έργου στις πηγές (Αγιάδες), ενώ το 1882 απεκαλύφθη το σύνολο του ορύγματος. Κατά τη δεκαετία του 1970 το έργο αποτυπώθηκε από το γερμανικό αρχαιολογικό Ινστιτούτο. Το Όρυγμα ακολουθεί μία σχεδόν ευθύγραμμη διαδρομή 1036μ., στο εσωτερικό λόφου ύψους 170μ πάνω από αυτό και εμπεριέχει διώρυγα υπό κλίση στην οποία έχει τοποθετηθεί ο αγωγός ύδρευσης. Ο τελευταίος συναρμόζεται από πήλινους σωλήνες.

Η Ιστορική σπουδαιότητα του έργου από άποψη πολιτικού μηχανικού έγκειται κυρίως στη μέθοδο «αμφίστομης» εκσκαφής του, η οποία απαιτούσε εφαρμογή καινοτόμων για την εποχή μεθόδων γεωμετρίας και τοπογραφίας τόσο για επίτευξη ευθυγραμμίας όσο και για την εξασφάλιση τομής των δύο μετώπων εκσκαφής και την τήρηση οριζοντιότητας. Η διαδρομή της σήραγγας αποκαλύπτει επιπρόσθετες ιδιοφυείς πτυχές του σχεδιασμού της από τον Μεγαρέα μηχανικό Ευπαλίνο σε θέματα γεωλογίας και υδραυλικής.

Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που πραγματοποιείτο «αμφίστομη» εκσκαφή ευθύγραμμης υδρευτικής σήραγγας κάτω από εδαφικούς σχηματισμούς ύψους έως 170μ. Το μεγάλο αυτό ύψος απέκλειε την εφαρμογή των κατακόρυφων πηγαδιών τα οποία διευκόλυναν πολύ την εκσκαφή και την τήρηση της ευθυγραμμίας σε ρηχές κατασκευές ορυγμάτων ύδρευσης, όπως στα qanats του Ghasabe στο Ιράν, της ίδιας χρονικής περιόδου με το Ευπαλίνειο όρυγμα. Για την επιτυχημένη εφαρμογή πρωτοπόρων τεχνικών στην επίτευξη τέτοιου σύνθετου έργου τεχνολογίας μηχανικού η UNESCO αναγνώρισε το Όρυγμα ως “World Cultural Heritage Site” το έτος 1992.

Γι’ αυτή τη θαυμαστή εφαρμογή γεωμετρίας, τοπογραφίας, γεωλογίας, υδραυλικής σε τεχνικό έργο θα μιλήσουν κατά την εκδήλωση της 29/10/2017 οι: Hermann Kienast, επικεφαλής της αποτύπωσης του μνημείου από το γερμανικό αρχαιολογικό Ινστιτούτο στην Ελλάδα και διεθνώς αναγνωρισμένο πρωτοπόρο μελετητή του έργου, Mark Kozak – Holland, σύμβουλος επιχειρήσεων και συγγραφέα της σειράς «Lessons from History» με αντικείμενο τη μελέτη της διαχείρισης έργων κατά την αρχαιότητα, Δημοσθένης Σβολόπουλος, επιβλέπων του πρόσφατου έργου αναστήλωσης, συντήρησης και ανάδειξης του Ορύγματος. Η αποκάλυψη της αναμνηστικής πλάκας θα γίνει από τον Δρα Elias Sayah, Governor, Region 10, ASCE.

Η σχετική πρόταση ανακήρυξης ήταν πρωτοβουλία της Διεθνούς Περιφέρειας (International Region ή Region 10) της American Society of Civil Engineers (ASCE), με επισπεύδοντα τον τέως Διευθυντή της εν λόγω Περιφέρειας Κων/νο Μέμο, Ομότιμο Καθηγητή ΕΜΠ. Στην προετοιμασία και υποβολή της πρότασης συνετέλεσαν το ΤΕΕ (Γ. Στασινός), η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων (Π. Χατζηδάκης) και η κεντρική υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού (Ε. Κουντούρη), καθώς και το Ελληνικό Τμήμα της ASCE (Π. Χατζηπάνος), ο ΣΠΜΕ (Β. Μπαρδάκης), η Σχολή Πολιτικών Μηχανικών του ΕΜΠ (Δ. Κουτσογιάννης). Η ASCE αποτελεί μια εκ των πλέον εγκύρων ενώσεων πολιτικών μηχανικών παγκοσμίως και μέσα από το Landmark Program, που αναπτύσσει σε εθνικό (HΠΑ) και διεθνές επίπεδο προσπαθεί να αναδείξει σημαντικά έργα και κατασκευές πολιτικού μηχανικού, που «έγραψαν ιστορία».

Στόχος του Προγράμματος είναι η καλλιέργεια αυτογνωσίας και έμπνευσης στον κλάδο. Σήμερα περί τα 270 προγράμματα, κατασκευές και τοποθεσίες έργων έχουν συμπεριληφθεί στον κατάλογο των Historic Civil Engineering Landmarks εκ των οποίων περί τα 45 Τοπόσημα αναφέρονται σε 25 χώρες εκτός ΗΠΑ. Αξίζει να αναφερθεί ότι μόλις 3 εξ όλων των 270 έργων έχουν κατασκευασθεί κατά την προ Χριστού εποχή. Μερικά διεθνή Τοπόσημα Μηχανικής της ASCE είναι γνωστά και στο ευρύτερο κοινό, όπως ο πύργος του Eiffel στο Παρίσι, η διώρυγα του Σουέζ, τα λαξευμένα μνημεία της Πέτρα, το Μάτσου Πίτσου στο Περού, η Αγία Σοφία στην Κων/πολη, η διώρυγα του Παναμά, κ.α.

Με αφορμή την εκδήλωση, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός δήλωσε: «Το Ευπαλίνειο Όρυγμα χαρακτηρίζει την τεχνική ικανότητα και αρτιότητα των Αρχαίων Ελλήνων. Αν σκεφτούμε ότι με τα μέσα της εποχής κατάφεραν ένα τέτοιο έργο, οποιοσδήποτε μηχανικός θαυμάζει την αρτιότητα του Έργου - και στο επίπεδο της μελέτης και στο επίπεδο της κατασκευής. Το Ευπαλίνειο Όρυγμα, όπως και δεκάδες άλλα έργα, σε ολόκληρη τη χώρα, αποδεικνύουν αυτό που συχνά αναφέρω: ότι οι Έλληνες είμαστε ικανοί και πρωτοπόροι χτίστες επί αιώνες. Οφείλουμε ως Έλληνες Μηχανικοί να χτίσουμε πάνω σε αυτήν την παράδοση, να εμπνευστούμε για τα επόμενα βήματα της επιστήμης που πρέπει να κατακτήσουμε».

Κεντρικοί Ομιλητές θα είναι οι Hermann Kienast, Mark Kozak-Holland, Δημοσθένης Σβολόπουλος, ενώ προβλέπεται και επίσκεψη στο Όρυγμα μετά την αποκάλυψη της αναμνηστικής πλακέτας. Θα παρευρεθούν η Υπουργός Πολιτισμού, ο βουλευτής Σάμου, ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, ο Πρόεδρος του ΣΜΠΕ, ο Δήμαρχος Σάμου, εκπρόσωποι του ΕΜΠ, της ASCE και άλλοι επίσημοι.

Το αναλυτικό πρόγραμμα της εκδήλωσης έχει ως εξής:

Δημαρχείο Σάμου

1100 Προσέλευση

1130 Ιστορικό:

· Κων/νος Μέμος, past International Director, ASCE

Καλωσόρισμα:

· Μιχαήλ Αγγελόπουλος, Δήμαρχος Σάμου

Χαιρετισμός από τον βασικό διοργανωτή της εκδήλωσης:

· Γεώργιος Στασινός, Πρόεδρος Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας

Χαιρετισμοί από συνδιοργανωτές και εκπροσώπους φορέων:

· Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου: Ν. Κατρακάζος, Αντιπεριφερειάρχης

· Σύλλογος Πολ. Μηχανικών Ελλάδος: Β. Μπαρδάκης, Πρόεδρος

· Ε.Μ.Π.: Δ. Κουτσογιάννης, Κοσμήτορας Σχολής Πολ. Μηχανικών

Κήρυξη έναρξης εορταστικής εκδήλωσης

· Λυδία Κονιόρδου, Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού

1200 Κεντρική Ομιλία

Η Επανεξέταση του Ευπαλινείου Ορύγματος

· Hermann Kienast, αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών

Διάλειμμα

1250 Implementing Projects in Antiquity: the case of Eupalinos Tunnel

· Mark Kozak – Holland, Owner & Editor “Lessons from History”

Το Έργο Αποκατάστασης, Συντήρησης και Ανάδειξης του Ευπαλινείου Υδραγωγείου στο Πυθαγόρειο Σάμου

· Δημοσθένης Σβολόπουλος, Διευθυντής Αναστήλωσης Αρχαίων Μνημείων

1330 Αναχώρηση για το Όρυγμα

ΙΙ. Νότια Είσοδος Ευπαλινείου Ορύγματος

1400 Προσέλευση

1415 Αποκάλυψη Αναμνηστικής Πλάκας

· Elias Sayah, Governor, Region 10, ASCE

1440 – 1500 Επίσκεψη στο Μνημείο

1500 Επίδοση Αναμνηστικών Μεταλλείων

· Παναγιώτης Χατζηπάνος, Πρόεδρος Ελληνικού Τμήματος ASCE

Συζήτηση με το κοινό

· Αθανάσιος Ταμπακόπουλος, εκπρόσωπος αναδόχου έργων ανάδειξης Ορύγματος

ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΟ ΣΑΜΟΥ

ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ – ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΤΟ DEREE COLLEGE & ΤΟ ΝΕΟ ΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ

Σήμερα 27 Οκτωβρίου 2017 επισκέφθηκα την εκδήλωση για την ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ στο αμερικάνικο κολλέγιο Deree, που έγινε στον κεντρικό διάδρομο από 13:00-16:00 με συνδιοργανωτή το Center of Excellence for Sustainability στα πλαίσια του διεθνή μήνα “International Campus Sustainability Month”. Νέοι κάδοι ανακύκλωσης έχουν τοποθετηθεί στις εγκαταστάσεις των κολλεγίων (Pierce, Deree, Alba) στην Αγ.Παρασκευή, ξεκινώντας τη καμπάνια για τη μείωση αποβλήτων κι ανακύκλωση (Waste Reduction and Recycling Campaign) καθόλη τη διάρκεια του ακαδημαϊκού έτους.

Με έναυσμα ότι η Ελλάδα ανακυκλώνει μόνο το 17% των αποβλήτων της, ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό το ποσοστό κατά μέσο όρο είναι στο 32% (European Environment Agency, Nov.2016), τα κολλέγια αφυπνίζουν και τεστάρουν τις γνώσεις των φοιτητών, δίνουν οδηγίες και tips, διοργανώνουν περιβαλλοντικά σεμινάρια, προτείνουν καθημερινές πρακτικές ανακύκλωσης...

Στο website του Deree College μπορείτε να τεστάρετε τις γνώσεις σας γύρω από την αειφορεία κι ανακύκλωση με ένα γρήγορο ψηφιακό παιχνίδι, όπως επίσης να διαβάσετε οδηγίες... κοκ..

Η συγκεκριμένη καμπάνια “Waste Reduction and Recycling campaign” γίνετε με τη συνεργασία του “ACG Offices of Operations and Technical Services”, “Adjunct Preceptor of Environmental Studies”, τη Μαρία Βιτωράκη, the Environmental Studies Program, the Environmental Studies Society, the Deree Student Government και με του Pierce Student Governments. Συνάντησα τη φίλη Χημικό Μηχανικό Μαρία Βιτωράκη, που διδάσκει περίπου 17 χρόνια Περιβαλλοντική Επιστήμη στο κολλέγιο Deree, προσπαθώντας να περάσει τα μηνύματα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στους σπουδαστές του κολεγίου.

Η Μαρία Βιτωράκη έχει Master στην Περιβαλλοντική Τεχνολογία και συμμετέχει στη διοργάνωση της καμπάνιας στο πρόγραμμα ανακύκλωσης υλικών του κολλεγίου. Με την αγάπη της για το περιβάλλον και τους φοιτητές της τους έλυνε κάθε τους απορία ... κι ήταν η ψυχή της εκδήλωσης μαζί με άλλους καθηγητές και συνεργάτες. Η Μαρία είναι γνωστό ότι συντόνιζε και την πανελλαδική καμπάνια των Οικολόγων Πράσινων για την εξάλειψη των ανεξέλεγκτων χωματερών και την προώθηση βιώσιμης διαχείρισης απορριμμάτων, ενώ είναι μέλος του Πανελλαδικού Συμβουλίου και συντονίστρια της Ομάδας Περιβάλλοντος για θέματα νερών και αποβλήτων.

Μαρία Βιτωράκη, Ηλέκτρα Κουτούκη, Maria Vitoraki, Electra Koutouki

Σήμερα με ενθουσιασμό με ενημέρωσε και για το πλάνο, που σχεδιάζεται στο Deree για ολιγόλεπτη περιβαλλοντική ενημέρωση για την ανακύκλωση σε κάθε τάξη. Η Μαρία Βιτωράκη από το 2008 συμμετέχει ενεργά στο Ινστιτούτο Τοπικής Αειφορίας των Οινοφύτων. Συνεργάζεται με κινήσεις πολιτών της περιοχής του Ασωπού ποταμού, με στόχο την αντιμετώπιση της οικολογικής κρίσης και την αποκατάσταση της περιοχής δίνοντας το παρών σε πολλές παρεμβάσεις και εκδηλώσεις, με αποκορύφωμα την εκδήλωση στο Ευρωκοινοβούλιο, όπου τονίστηκε η Ευρωπαϊκή διάσταση του προβλήματος. Σήμερα ήταν μια ωραία εκδήλωση για να γνωρίσουν οι φοιτητές την ανακύκλωση ...και πρακτικά το διαχωρισμό των σκουπιδιών.

Χθες 26 Οκτωβρίου 2017 ο πρέσβης των Ηνωμένων Πολιτειών, κ. Geoffrey R. Pyatt και ο πρόεδρος του Deree, κ. David G. Horner, συναντήθηκαν με πρόσφυγες – υπότροφους του προγράμματος «Education Unites: From Camp to Campus», στους χώρους του Downtown Campus του Deree. Ένα εξαιρετικό πρόγραμμα για πρόσφυγες, όπου οι υπότροφοι του προγράμματος παρακολουθούν προπαρασκευαστικά μαθήματα Αγγλικών και μαθήματα σε διάφορους τομείς με βάση τις γνώσεις και την επαγγελματική τους κατάρτιση.

Ο πρέσβης κ. Pyatt δήλωσε: «Είμαστε πραγματικά περήφανοι για αυτό το πρόγραμμα, γιατί δίνουμε την ευκαιρία σε νέους πρόσφυγες να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες, να βρεθούν ξανά σε ακαδημαϊκό περιβάλλον με άλλους σπουδαστές, και να χτίσουν ένα καλύτερο μέλλον». Οι υπότροφοι είχαν την ευκαιρία να συνομιλήσουν από κοντά με τον Αμερικανό πρέσβη και τον πρόεδρο του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, αναφέρθηκαν στις δυσκολίες του προσφυγικού τους ταξιδιού και εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους για τη σημαντική ευκαιρία που τους δίνεται, μέσω του προγράμματος, να συνεχίσουν τις σπουδές τους και να εκπληρώσουν τα όνειρά τους.

“Και για πρώτη φορά μετά από πολύ καιρό μπορώ και πάλι να το ονειρευτώ”, είπε μία νεαρή πρόσφυγας από τη Συρία... συμπληρώνοντας ότι είναι βαθιά ευγνώμων για την ευκαιρία που της δίνεται να συνεχίσει τις σπουδές της και να μπορέσει πάλι να σταθεί στα πόδια της. Ο πόλεμος ήταν ό,τι χειρότερο έχει βιώσει. Το μόνο, όμως, που την ενδιαφέρει πια είναι το μέλλον. Ενώ ένας υπότροφος από το Πακιστάν είπε: “Είναι πολύ σημαντικό να μπορούμε να οραματιζόμαστε και πάλι το μέλλον μας, αφήνοντας πίσω τη φρίκη του πολέμου και όλα αυτά που ζήσαμε τα τελευταία χρόνια”.

To πρόγραμμα υποτροφιών «Education Unites: From Camp to Campus» είναι μία πρωτοβουλία της Πρεσβείας των Η.Π.Α. στην Αθήνα, σε συνεργασία με το το Deree – Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος, το Anatolia College – Αμερικανικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης, και το Perrotis College – Αμερικανική Γεωργική Σχολή Θεσσαλονίκης. Επίσης η εθνική πολιτική για τα απόβλητα αποτελεί μέρος της πολιτικής για τη βιώσιμη ανάπτυξη της χώρας, με την οποία διασφαλίζεται η προστασία του περιβάλλοντος, η υγεία και ευημερία των πολιτών.

Στις 12.10.2017 κατατέθηκε το νομοσχέδιο με θέμα: "Τροποποίηση ν. 2939/2001 για την εναλλακτική διαχείριση των συσκευασιών και άλλων προϊόντων, προσαρμογή στην οδηγία 2015/720/ΕΕ, ρύθμιση θεμάτων του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης και άλλες διατάξεις."

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ LINK

Ενώ τη Πέμπτη 05/10/2017, ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, παρέθεσε Συνέντευξη Τύπου, όπου παρουσίασε το περιεχόμενο του νέου Νομοσχεδίου για την Ανακύκλωση. Παρουσίαση των βασικών αρχών του ανωτέρω νομοσχεδίου.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΤΟ LINK

Η πλήρης εφαρμογή της υφιστάμενης νομοθεσίας για την Ανακύκλωση μπορεί να δημιουργήσει περισσότερες από 15.900 θέσεις εργασίας στην Ελλάδα και να αυξήσει τον ετήσιο κύκλο εργασιών του τομέα διαχείρισης αποβλήτων κατά 1,675 εκατ. EUR.

Επίσης τον άλλο μήνα ξεκινάει η Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Μείωσης των Αποβλήτων, 18 - 26 Νοεμβρίου 2017. Οι ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗΣ θα παρουσιάσουν την εκστρατεία "Λιγότερα απόβλητα - Καλύτερη ζωή" LESS WASTE - BETTER LIFE.

Το Ελληνικό Δίκτυο ΦΙΛΟΙ της ΦΥΣΗ/ Naturefriends Greece προετοιμάζει την εκστρατεία και ανακοινώνει νέα, πληροφορίες, προτάσεις που έχουν σχέση με τη Διαχείριση των Αστικών Αποβλήτων/ ΑΣΑ, από την Ελλάδα, την Ευρώπη και από όλο τον κόσμο. Η ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ είναι η 4η κατά σειρά επιλογή για τη μείωση του όγκου των ΑΣΑ.

  

Σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση στην ΕΕ

Το θέμα παραμένει ταμπού -  #MeToo campaign

Οι ευρωβουλευτές συζήτησαν με την Επίτροπο Cecilia Malmström τα μέτρα πρόληψης της σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης στην ΕΕ την Τετάρτη στις 11.30πμ. σε συνέχεια της παγκόσμιας εκστρατείας των γυναικών με το γνωστό hashtag #MeToo. Αφορά αναφορές σε περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης και κακοποίησης που οι ίδιες οι γυναίκες αντιμετώπισαν! Και σήμερα 26 Οκτωβρίου 2017, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καταδίκασε με ψήφισμα όλες τις μορφές σεξουαλικής βίας. Μηδενική ανοχή στη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση!Το μη νομοθετικό ψήφισμα υιοθετήθηκε με 580 ψήφους υπέρ, 10 κατά και 27 αποχές. Αρκετές γυναίκες Ευρωβουλευτές μίλησαν για προσωπικές τους εμπειρίες.

Το τελευταίο διάστημα μετά το σκάνδαλο τον παραγωγό Χάρβεϊ Γουαϊνστάιν, τον αμερικανό σκηνοθέτη Τζέιμς Τόμπακ, αλλά και μέσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καθώς κι άλλα περιστατικά επίθεσης σε γυναίκες... έγινε ζητούμενο μια ευρωπαϊκή στρατηγική και πρόταση οδηγίας για την καταπολέμηση κάθε μορφής βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Να παρθούν μέτρα για την αντιμετώπιση της ανεπαρκούς καταγγελίας και του κοινωνικού στιγματισμού. Αλλά και σύσταση επιχειρησιακής ομάδας ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων για να εξετάσει την κατάσταση. Η καμπάνια #MeToo έχει ξεκινήσει από μια αφροαμερικανή πριν λίγα χρόνια.

Το ΕΚ καταδικάζει απερίφραστα όλες τις μορφές σεξουαλικής βίας, αποδοκιμάζει την ευκολία με την οποία γίνονται ανεκτές οι πράξεις αυτές και ζητά τη δίωξη των δραστών. Μάλιστα επαναλαμβάνει την έκκληση, που είχε απευθύνει ήδη από το 2014 προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προωθήσει μια συνολική στρατηγική της ΕΕ και να υποβάλει πρόταση οδηγίας για την καταπολέμηση όλων των μορφών έμφυλης βίας, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικής παρενόχλησης και της σεξουαλικής βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών.

Οι ευρωβουλευτές τονίζουν με το ψήφισμά τους ότι στις βασικές δράσεις για την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης θα πρέπει να περιληφθούν η αντιμετώπιση των θεμάτων της ανεπαρκούς καταγγελίας και του κοινωνικού στιγματισμού, η καθιέρωση διαδικασιών λογοδοσίας στον χώρο εργασίας, η ενεργός συμμετοχή ανδρών και αγοριών στην πρόληψη της βίας και η δράση για την αντιμετώπιση αναδυόμενων μορφών βίας, π.χ. στον κυβερνοχώρο.

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου τονίζουν ότι θα πρέπει να εξεταστούν επειγόντως και ενδελεχώς τα πρόσφατα δημοσιεύματα των μέσων μαζικής ενημέρωσης σχετικά με τη σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση, να εισαχθεί η υποχρεωτική κατάρτιση όλου του προσωπικού και των βουλευτών σχετικά με τον σεβασμό και την αξιοπρέπεια στην εργασία, να διατηρηθεί ένα εμπιστευτικό μητρώο καταχώρισης των υποθέσεων σε βάθος χρόνου, να συσταθεί μία επιχειρησιακή ομάδα ανεξάρτητων εμπειρογνωμόνων και να ενθαρρυνθούν τα θύματα να μιλήσουν και να καταγγείλουν τα κρούσματα σεξουαλικής παρενόχλησης μέσω επίσημων διαδικασιών στη διοίκηση του Κοινοβουλίου και/ή στην αστυνομία.

Το ΕΚ ζητά από τα κράτη μέλη να εξετάσουν την κατάσταση στα εθνικά τους κοινοβούλια και να λάβουν όλα τα απαραίτητα μέτρα, καταλήγοντας ότι πρέπει «όλοι οι πολιτικοί παράγοντες να ενεργούν ως υπεύθυνα πρότυπα για την πρόληψη και την καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης, στα κοινοβούλια και έξω από αυτά».

Σύμφωνα με την έκθεση του Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης του 2014 με τίτλο «Βία κατά των γυναικών»:

μία στις τρεις γυναίκες έχει υποστεί σωματική ή σεξουαλική βία κατά την ενήλικη ζωή της σε ποσοστό έως 55 %

οι γυναίκες στην ΕΕ έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση σύμφωνα με το 32 % του συνόλου των θυμάτων, ο δράστης ήταν ιεραρχικά ανώτερος, συνάδελφος ή πελάτης

το 75 % των γυναικών σε επαγγέλματα που απαιτούν προσόντα ή σε ανώτατες διευθυντικές θέσεις έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση, όπως και το 61% των γυναικών που απασχολούνται στον τομέα των υπηρεσιών

το 20 % των νέων γυναικών (ηλικίας μεταξύ 18 και 29 ετών) στην ΕΕ των 28 έχουν υποστεί παρενόχληση στο διαδίκτυο

μία στις δέκα γυναίκες έχει υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή έχει πέσει θύμα ανεπιθύμητης παρακολούθησης με τη χρήση νέων τεχνολογιών

Για να το λέει η Βάνα Μπάρμπα έτσι θα'ναι για τον παραγωγό Χάρβεϊ Γουαϊνστάιν κι έτσι έγινε κι η πρώτη Ελληνίδα της λίστας των γυναικών, που καταγγέλλουν σεξουαλικές επιθέσεις, πιέσεις και απόπειρα εκμετάλλευσης από τον συγκεκριμένο. Η γνωστή ελληνίδα ηθοποιός αποκάλυψε σε συνέντευξή της πως όλα έγιναν τη περίοδο, που συμμετείχε στην ξενόγλωσση Οσκαρική ταινία «Μediteraneo». Ότι της ζητήθηκε να συμφάγει με ένα παραγωγό, που δεν τον ήξερε και χωρίς να ερωτηθεί καν... όταν άρχισε η διαφήμιση της ταινίας Mediteraneo. Ήταν απαίτηση δεν ήταν ερώτηση. Η Βάνα Μπάρμπα δήλωσε: “Χαίρομαι που είχα το σθένος και είπα όχι. Βέβαια αυτό μου κόστισε. Πρώτα απ' όλα ο ίδιος έστειλε ένα χαρτί ότι εγώ πρέπει να φύγω, ότι δεν μπορώ να ξαναδουλέψω στην Αμερική και η ίδια η ατζέντισσα μου είπε τώρα "ηθελέστα και παθέστα"”!

Επίσης αναφέρθηκε ότι γνώρισε τον Γουαϊνστάιν κατόπιν σε ένα πάρτι στο Μπέβερλι Χιλς, και η ίδια τον χαρακτηρίζει «φυσιογνωμία περίεργη, αγριευτική και χυδαία». Η Βάνα Μπάρμπα συνέχισε: «Τον γνώρισα στο Μπέβερλι χιλς, όπου γίνονταν τα πάρτι. Μια φυσιογνωμία περίεργη αγριευτική και χυδαία, από τότε μου είχε μείνει αυτό. Έβλεπα έναν άνθρωπο που δεν σε πρόσεχε, δεν σε σεβόταν, δεν κοιτούσε στα μάτια, δεν ήταν ευγενής. Ήταν ένας άνθρωπος που απλά διέταζε»... Κάτι που της κόστισε μια διεθνή καριέρα. Έκλεισε τη συνέντευξη με τα εξής: «Όλα εδώ πληρώνονται τελικά, μπορεί εμένα να μου κόστισε μια καριέρα στην Αμερική, άλλα τελικά η αξιοπρέπεια και το ήθος είναι σημαντικό πράγμα και έτυχε να πέσω σε αυτόν τον άνθρωπο. Δηλαδή αν είχα φάει μαζί του ή αν είχα βρεθεί μαζί του, οι πόρτες θα άνοιγαν διάπλατα. Ήταν καθαρά σεξιστική επιλογή δική τους. Ήταν υποταγμένο ένα σύστημα ολόκληρο σ' αυτόν τον άνθρωπο».

Όλες μας τελικά έχουμε κάτι να διηγηθούμε... και δεν ξέρω τι έχουν οι σκηνοθέτες, αλλά κι εμένα στα 19 μου χρόνια μου έτυχε κάτι αντίστοιχο από επώνυμο ηθοποιό – σκηνοθέτη με τεράστια διαφορά ηλικίας... Όπου βέβαια δεν έφτιαξα ποτέ το σενάριο από ένα βιβλίο, που ήθελε να δουλέψω με διαλόγους. Εμπειρία λάιτ. Και δεν αφήνω έξω το συνάφι των δημοσιογράφων, γιατί κι εκεί υπάρχουν πολλά κρούσματα από τύπους, που ζητούν να προωθήσουν επαγγελματικά με ανταλλάγματα. Το Χόλιγουντ πάντως κλυδωνίζεται, καθώς σχεδόν 40 γυναίκες κατηγόρησαν τον Αμερικανό σκηνοθέτη Τζέιμς Τόμπακ για σεξουαλική παρενόχληση και επίθεση, σύμφωνα με έρευνα, που δημοσίευσε η εφημερίδα Los Angeles Times. Οι νέες αποκαλύψεις έρχονται να προστεθούν στο σκάνδαλο Γουάινσταϊν. Όλο αυτό ώθησε πολλές ηθοποιούς να καταγγείλουν ανοιχτά πρακτικές τις οποίες πολλοί γνώριζαν, αλλά αποσιωπούσαν στη βιομηχανία του κινηματογράφου.

Στη νέα έρευνα οι 31 από τις 38 ηθοποιούς ή επίδοξες ηθοποιούς δέχτηκαν να μιλήσουν επώνυμα και η καλιφορνέζικη εφημερίδα δημοσίευσε ότι ο Τζέιμς Τόμπακ, 72 ετών τώρα, συνήθιζε να «περιφέρεται στους δρόμους του Μανχάταν αναζητώντας ελκυστικές νέες γυναίκες». Ο Τόμπακ υποσχόταν στις γυναίκες ότι θα κάνουν καριέρα χάρη στις διασυνδέσεις του, με σκοπό να τις πείσει να συναντηθούν μαζί του. Τις περισσότερες φορές, οι γυναίκες που δέχονταν να του μιλήσουν υποχρεώνονταν να απαντήσουν σε ερωτήσεις για τη σεξουαλική ζωή τους και κατόπιν να τον παρακολουθήσουν να αυτοϊκανοποιείται μπροστά τους. Η Αμερικανίδα ηθοποιός Αντρίν Λαβάλι, περιγράφοντας μια συνάντησή της με τον Τόμπακ το 2008 είπε: «Αισθάνθηκα σαν να ήμουν ιερόδουλη, ήταν μια απογοήτευση για μένα, για τους γονείς μου, για τους φίλους μου. Και δεν άξιζε να μιλήσω για αυτό σε κανέναν». Ο σκηνοθέτης ζητούσε συχνά από τις ηθοποιούς να γδυθούν μπροστά του για να διαπιστώσει, όπως υποστήριζε, αν έχουν άνεση μπροστά στις κάμερες.

Οι περισσότεροι απ'αυτούς έχουν συνήθως δύναμη οικονομική ή επαγγελματική, είναι προβεβλημένοι... όπως διαμορφώνεται το ψυχολογικό μοντέλο τους. Ο σκηνοθέτης Τόμπακ πρόσφατα είχε γυρίσει τη ταινία η "Ιδιωτική ζωή μιας σύγχρονης γυναίκας" με πρωταγωνίστρια τη Σιένα Μίλερ και προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Στο παρελθόν είχε συνεργαστεί σε αρκετές ταινίες με τον Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ. H Σταρ Ρινάλντ, την οποία προσέγγισε ο Τόμπακ στο Σέντραλ Παρκ πριν από περίπου 15 χρόνια δήλωσε: «Κατά περίεργο τρόπο, σκεφτόμουν: είναι ένα τεστ για να δει αν είμαι πραγματική ηθοποιός κι αν μπορώ στα σοβαρά να γίνω ηθοποιός» σχετικά με το γυμνό. Ο Τόμπακ πάντως αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες, διαβεβαιώνοντας ότι δεν συναντήθηκε ποτέ με αυτές τις γυναίκες ή αν συναντήθηκε ήταν μόνο για πέντε λεπτά και δεν θυμάται τίποτα. Είναι σεναριογράφος και σκηνοθέτης και εργάζεται στον κινηματογράφο από το 1974.

Η αφροαμερικανή Ντιάλο είναι η καμαριέρα του ξενοδοχείου που κατήγγειλε τον Στρος Καν για βιασμό. Μια δίκη, που έγινε παγκόσμια πρώτο θέμα, όπως και η επεισοδιακή τότε σύλληψη του άλλοτε ισχυρού άνδρα του ΔΝΤ, η οποία έληξε με μια οικονομική συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών. Σήμερα η 38χρονη καμαριέρα μοιράζει τη ζωή της ανάμεσα στο Ντακάρ και τη Νέα Υόρκη, αφού αποζημιώθηκε 1,5 εκατομμύριο ευρώ από τον Στρος Καν. Ενώ ο 68χρονος Ντομινίκ Στρος Καν παντρεύτηκε φέτος την σύντροφό του Myriam L’Aouffir, μαροκινής καταγωγής, με την οποία είχε δεσμό τα τελευταία πέντε χρόνια. Ο πολιτικός παντρεύτηκε για 4η φορά, αφού χώρισε από την τελευταία σύζυγό του Αν Σινκλέρ το 2013 μετά το σκάνδαλο, όταν κατηγορήθηκε για σεξουαλική παρενόχληση και βιασμό εργαζόμενης σε κεντρικό ξενοδοχείο της Νέας Υόρκης.

Σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα, που αποσκοπεί ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος [άρθρο 2, παρ. 1δ του νόμου 3896/2010]. Στους χώρους εργασίας το φαινόμενο αυτό πλήττει κυρίως τις γυναίκες, οι οποίες συνήθως αντιμετωπίζουν μία άνιση μεταχείριση και αφετέρου αποσιωπούν το γεγονός, φοβούμενες κυρίως το διασυρμό, την κοινωνική κατακραυγή, καθώς και την επιδείνωση των εργασιακών τους συνθηκών. Το φεμινιστικό κίνημα επέδρασε καταλυτικά στην ανατροπή αυτής της κατάστασης. Μέσα από τους αγώνες και τις πιέσεις που άσκησε, πέτυχε να δοθεί μεγαλύτερη προσοχή σε θέματα όπως η ισότητα, η κακοποίηση, ο βιασμός και η σεξουαλική παρενόχληση.

Οι αγώνες και πιέσεις των γυναικών στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη είχαν ως αποτέλεσμα τόσο την κοινωνική ευαισθητοποίηση για το εύρος του φαινομένου και των συνεπειών του σε ψυχολογικό, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο σε βάρος των θυμάτων, όσο και την κινητοποίηση των εθνικών και διεθνών νομοθετικών οργάνων για την αντιμετώπισή του και την αποτελεσματική προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Όμως η ευρωπαϊκή κοινότητα άρχισε να ασχολείται με αυτό μόλις στα μέσα της δεκαετίας του ’80, όταν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με Ψήφισμά του ζήτησε από την Επιτροπή να συντάξει σχετική Οδηγία. Το πρώτο σημαντικό κείμενο που εκδόθηκε με βάση τη μελέτη αυτή, ήταν μία Σύσταση της Επιτροπής της 27ης Νοεμβρίου του 1991, όπου για πρώτη φορά περιγραφόταν το διακύβευμα της σεξουαλικής παρενόχλησης στην εργασία. Η αναλυτική, ωστόσο, περιγραφή των επιπτώσεων του φαινομένου δεν συνοδεύτηκε, από μία αντίστοιχα αναλυτική περιγραφή του ίδιου του φαινομένου. Στη Σύσταση διατυπώθηκε μόνον ένας εξαιρετικά ευρύς ορισμός του, που κάλυπτε κάθε «προσβολή της αξιοπρέπειας εφόσον στηριζόταν στη διαφορά φύλου», χωρίς να θεωρείται καν αναγκαία η ύπαρξη μίας συμπεριφοράς σεξουαλικού χαρακτήρα.

Η Οδηγία 73 του 2002, επιχείρησε την διατύπωση ενός νέου στενότερου ορισμού, ο οποίος ωστόσο στηρίζεται και πάλι σε μια σειρά από αξιολογικές και εξαιρετικά ασαφείς έννοιες. Ειδικότερα, ορίζεται ότι η σεξουαλική παρενόχληση προϋποθέτει συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα που μπορεί να είναι λεκτική, μη λεκτική ή σωματική η οποία πρέπει να εκδηλώνεται με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας του ατόμου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Η ανωτέρω Οδηγία 2002 καταργήθηκε και αντικαταστάθηκε από την Οδηγία 54 του 2006, η οποία ωστόσο δεν αλλοίωσε τον ορισμό της σεξουαλικής παρενόχλησης. Ο Έλληνας νομοθέτης ασχολήθηκε καθυστερημένα με το ζήτημα της σεξουαλικής παρενόχλησης. Ενώ όφειλε να ενσωματώσει την Οδηγία του 2002 το αργότερο μέσα στο 2005, ο ν. 3488 -ο οποίος ρύθμιζε το ζήτημα- ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2006, όταν μάλιστα η Οδηγία που υποτίθεται ότι ενσωμάτωνε στο ελληνικό δίκαιο είχε ήδη αντικατασταθεί από την Οδηγία του 2006.

Με το άρθρο 3 παρ. δ του ν. 3488/2006 επιχειρήθηκε για πρώτη φορά να δοθεί ο ορισμός της «σεξουαλικής παρενόχλησης» ως η εκδήλωση οποιασδήποτε μορφής ανεπιθύμητης λεκτικής, μη λεκτικής ή σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικού χαρακτήρα, με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου, ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Σύμφωνα με τον Ν. 3896/2010 περί ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών στην εργασία, αναφέρει ρητά για τη σεξουαλική παρενόχληση, καθώς και οποιαδήποτε λιγότερο ευνοϊκή μεταχείριση, που οφείλεται στην ανοχή ή στην απόρριψη αυτής της συμπεριφοράς, συνιστούν διάκριση λόγω φύλου και απαγορεύονται. Οι θύτες διώκονται κατ’ έγκληση και τιμωρούνται με φυλάκιση από έξι μήνες μέχρι τρία χρόνια και χρηματική ποινή τουλάχιστον 1.000 ευρώ. Οι αστικές αποζημιώσεις κυμαίνονται από 15.000 και άνω. Ελάχιστες υποθέσεις βέβαια φτάνουν στα δικαστήρια.

Όπου δημιουργούνται σχέσεις εξάρτησης και εξουσίας, εκεί ευδοκιμούν και οι συνθήκες για παρενόχληση, σύμφωνα με τη σοσιαλίστρια Ιράτσε Γκαρσία Πέρες. Σήμερα 26 Οκτωβρίου και χθες οι ευρωβουλευτές συζήτησαν ανοιχτά για τη σεξουαλική παρενόχληση... όχι μόνο γενικώς στην Ευρώπη, αλλά και ειδικώς στα όργανα της ΕΕ. 35 γυναίκες, αλλά μόνο 5 άνδρες συμμετείχαν στη χθεσινή συζήτηση στο Στρασβούργο. Όμως για πρώτη φορά έγινε μία τόσο ανοιχτή συζήτηση, ακόμα και για περιπτώσεις παρενόχλησης μέσα στο Ευρωκοινοβούλιο. Δημοσιεύματα κάνουν λόγο για περισσότερα από εκατό περιστατικά στα θεσμικά όργανα της ΕΕ. «Είμαστε το πρώτο Κοινοβούλιο στην Ευρώπη, που συζητά δημόσια το ζήτημα του εκφοβισμού» τονίζει η Ολλανδέζα Σόφια Ίντφελντ. «Δεν νομίζω ότι στο Κοινοβούλιο έχουμε περισσότερη παρενόχληση απ΄ότι αλλού. Αλλά δεν έχουμε και λιγότερη...», λέει Γάλλος συνάδελφος.

«Από το #MeToo πρέπει να πάμε στο #NotMe», λέει η Αυστριακή ευρωβουλευτής Ανγκέλικα Μλίναρ. Η αρμόδια Επίτροπος Σεσίλια Μάλστρεμ υπόσχεται άμεση δράση, καθώς και τέσσερα εκατομμύρια ευρώ για ενημερωτικές καμπάνιες σε όλη την Ευρώπη, ενώ θεωρεί υποδειγματική την καμπάνια για την ευαισθητοποίηση στη βία κατά των γυναικών, που θα ξεκινήσει σύντομα η ιταλική ομοσπονδία ποδοσφαίρου σε συνεργασία με την ΕΕ. Σημαντικό βήμα σε νομικό επίπεδο αποτελεί η πρόσφατη προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την εξάλειψη της βίας κατά των γυναικών. Με αφορμή τη συζήτηση στο Στρασβούργο η Κομισιόν θέλει να ασκήσει πίεση στα 28 κράτη-μέλη, ώστε να επικυρώσουν το συντομότερο δυνατό την πράξη προσχώρησης.

Η ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Κωνσταντίνα Κούνεβα επισημαίνει: “Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα έπρεπε να είναι από τους πιο προστατευμένους χώρους στον κόσμο, καθώς οι γυναίκες πλειοψηφούν, ενώ το μορφωτικό επίπεδο είναι υψηλό. Σκεφτείτε πόσο χειρότερα είναι τα πράγματα για μία γυναίκα σε προσφυγικό καταυλισμό...” Η Βρετανίδα ευρωβουλευτής Ντάιαν Τζέιμς δήλωσε: “Μιλάμε για παρενοχλήσεις γυναικών από άνδρες. Μπορεί όμως να συμβαίνει και το αντίθετο, δεν είναι ζήτημα φύλου”. "Έχω δύο άνδρες βοηθούς, αλλά ποτέ δεν τους έχω στριμώξει στο ασανσέρ" αντιτείνει η Γαλλίδα συνάδελφός της Καρίμα Ντελί. Η επίσης Γαλλίδα Μωρίν Σαρτιέ επαναφέρει το ζήτημα στις νομικές του διαστάσεις, προειδοποιώντας ότι “το Κοινοβούλιο έχει καθήκον επιμέλειας, άρα και προστασίας, για όλους όσους εργάζονται εδώ”.