ΑΡΑΧΟΒΑ, Η ΚΟΣΜΟΠΟΛΙΤΙΣΣΑ

 

Η Αράχωβα είναι αγαπημένη πόλη, γιατί έχω πολλούς φίλους εκεί. Χτισμένη στις νότιες πλαγιές του Παρνασσού αμφιθεατρικά σε υψόμετρο 960 μ. και κοντά στους Δελφούς είναι ίσως ο πιο δημοφιλής χειμερινός προορισμός. 

 

Τα τελευταία χρόνια το όνομά της συγκεντρώνει την ακτινοβολία και το μύθο του top χειμερινού θέρετρου της χώρας. Απέχει μόλις 160χλμ. από την Αθήνα που κάποιος μπορεί να πάει και αυθημερόν και να απολαύσει τις χιονοδρομικές πίστες του Παρνασσού, καθώς υπάρχουν τρία χιονοδρομικά κέντρα..

 

Παρά τη μεγάλη τουριστική ανάπτυξη διατηρεί ακόμα το ρουμελιώτικο χρώμα της με  γραφικές γωνιές, τα πέτρινα σπίτια και τα πλακόστρωτα σοκάκια, ενώ συνεχίζει να έχει αναπτυγμένη τυροκομία, αμπελουργία και βιοτεχνία υφαντών. Η αραχωβίτικη παράδοση συνεχίζεται μέσα από τα περίφημα ΄΄καρπίτια’’ της, χαλάκια υφασμένα σε απίθανους συνδυασμούς χρωμάτων και σχεδίων. 

 

Ο κεντρικός δρόμος της Αράχοβας συνήθως είναι γεμάτος από κόσμο, που βολτάρει χαζεύοντας τις βιτρίνες, τα μαγαζάκια με τοπικά προϊόντα και υφαντά, απολαμβάνοντας το καφέ στα ατμοσφαιρικά μαγαζιά ή τρώγοντας παραδοσικά φαγητά στα εστιατόρια… Απολαύστε τα παραδοσιακά προϊόντα, το φημισμένο Αραχωβίτικο μπρούσκο κρασί, τις ελιές, το μέλι, το παραδοσιακό τσίπουρο...και κυρίως τα γαλακτομικά προϊόντα. Η φορμαέλα, το παραδοσιακό διάσημο στρογγυλό τυρί, παράγεται μόνο στην Αράχωβα, με πιστοποιημένη ονομασία προέλευσης από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η ανεμπόδιστη θέα στον ορίζοντα είναι μαγευτική,  η ιδιαίτερα πλούσια χλωρίδα και πανίδα της περιοχής και γενικά η σπάνια οικολογική και αισθητική αξία της φύσης είναι τα χαρακτηριστικά του φυσικού περιβάλλοντος της Αράχωβας.Το κλίμα της Αράχοβας είναι ηπειρωτικό με σχετικά δροσερό αλλά ξηρό καλοκαίρι, βροχερό φθινόπωρο και βαρύ χειμώνα. 

Κάτω και στο βάθος ατενίστε το βαθύ και απότομο φαράγγι του ποταμού Πλειστού. Τα μοναδικά αυτά φυσικά χαρίσματα της Αράχωβας, προσφέρουν τη δυνατότητα εναλλακτικών τουριστικών δραστηριοτήτων, εκτός του αρχαιολογικού χώρου των Δελφών και του χιονοδρομικού κέντρου Παρνασσού, όπως είναι ο αγροτουρισμός, οικοτουρισμός, δασοτουρισμός-ορεινός τουρισμός.  Πολύ κοντά είναι οι παραλίες Αντίκυρας, Παραλίας Διστόμου, Ιτέας και Γαλαξιδίου, που προσφέρονται επίσης για θαλάσσιες τουριστικές δραστηριότητες.

Η επικρατέστερη άποψη για την προέλευση της ονομασία της είναι πως προέρχεται από τη νοτιοσλαβική λέξη Οrechova, που σημαίνει καρυδότοπος. Όμως υπάρχουν ακόμη δύο εκδοχές... η περιοχή ήταν γνωστή στα χρόνια της Επανάστασης ως "Ράχωβα", λέξη ελληνικής ρίζας, η οποία προέρχεται από το συνδυασμό "ράχις" και "ωβάς", κι η οποία χρησιμοποιήθηκε για να δηλώσει την οικιστική ένωση κατοίκων, που ζούσαν σε μικρότερα μορφώματα. Η άλλη εκδοχή θέλει τη λέξη να προέρχεται από την ελληνική "ράχις" και τη σλαβική "ova" (τόπος), άρα "Αράχωβα" (Αράχοβα) = "ραχότοπος"

Η Αράχοβα ή Αράχωβα (μάλλον γράφεται και με τους δύο τρόπους) είναι κανονικό ορμητήριο για χειμερινά σπορ στις πλαγιές του Παρνασσού. Τα Χιονοδρομικά κέντρα είναι τα καλύτερα οργανωμένα και εξοπλισμένα της χώρας και καλύπτουν τις απαιτήσεις αρχαρίων και προχωρημένων σκιέρ. Στις πίστες μπορεί κάποιος να κάνει ακροβατικό σκι αλλά και ενδιαφέρουσες καταβάσεις εκτός πίστας. 

 

Στη θέση Γεροντόβραχος (1.800μ) λειτούργησε το πρώτο χιονοδρομικό κέντρο του Παρνασσού το 1972 από ομάδα Αθηναίων πολιτών που λάτρευαν τα χειμερινά σπορ. Λίγο αργότερα, το 1977 από τον Ε.Ο.Τ. λειτουργεί επίσημα το χιονοδρομικό κέντρο στη θέση Φτερόλακκα. Το 1981 πρωτολειτούργησε η σημερινή καρδιά των χειμερινών σπορ της Ελλάδος, στη θέση Κελλάρια, σε απόσταση περίπου 25 χλμ.από την Αράχοβα και σε υψόμετρο 1950μ. 

 

Η  θέση Φτερόλακκα βρίσκεται στα 1850μ.και διαθέτουν πίστες και τα δύο χιονοδρομικά κάθε βαθμού δυσκολίας, ενώ επικοινωνούν μεταξύ τους. Στη θέση Γεροντόβραχος (δηλ.στο  χιονοδρομικό κέντρο του Αθηναϊκού Ομίλου Φίλων Σκι) υπάρχουν δύο πίστες για σλάλομ και μια baby lift. Συνολικά τα τρία χιονοδρομικά του Παρνασσού διαθέτουν 20 περίπου πίστες συνολικής διαδρομής 14.000μ. με αναβατήρες. Οι πίστες χωρίζονται σε πίστες για σλάλομ, πίστες πιάτο και παιδικές. Έντονη ανάπτυξη γνωρίζει, το Λιβάδι Παρνασσού, όπου σχεδόν μια ολόκληρη νέα πόλη έχει χτιστεί με σαλέ και παραδοσιακές κατοικίες, ταβέρνες και καταστήματα για εποχιακά σπορ. To Ελληνικό Κέντρο Ορεινών Σπορ Αράχωβας ( ΕΚΟΣΑ ), όπως και άλλες ιδιωτικές σχολές, παραδίδουν καθημερινά μαθήματα σκι κατά τη διάρκεια της χειμερινής περιόδου.

ΛΙΒΑΔΙΑ

Ο Παρνασσός συνδέθηκε με πολλούς μύθους και θρύλους. Ήδη από τον 6ο μ.χ αιώνα η Αράχωβα ήταν γνωστή με το όνομα Ανεμώλεια. Ενώ την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης έπαιξε σημαντικό ρόλο, καθώς οι Αραχοβίτες είναι οι πρώτοι στη Στερεά Ελλάδα, που ξεσηκώθηκαν ενάντια στους Τούρκους το 1821, και στην περιοχή τους ο Καραϊσκάκης νίκησε το Μουσταφάμπεη. Την προτομή του Γ.Καραϊσκάκη συναντάμε στην είσοδο της πόλης. 

  

Στα δυτικά της μπαίνοντας στη Φωκίδα, συναντά ο επισκέπτης τον ομφαλό της γης, στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών. Σημαντικός είναι ο Βυζαντινός Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου, όπου γίνεται πανηγύρι προς τιμήν του Αγίου που διαρκεί τρεις μέρες.  Λίγο πριν συναντάτε το μαρτυρικό Δίστομο, ενώ στη Μονή Οσίου Λουκά θα δείτε τα περίφημα ψηφιδωτά. Η περιοχή χαρακτηρίζεται από πλούσιο ιστορικό παρελθόν με μνημεία που το μαρτυρούν ενώ διαθέτει εξαιρετικό φυσικό και οικιστικό περιβάλλον. 

 Ο Παρνασσός όμως δεν είναι μόνο το αγαπημένο βουνό των χιονοδρόμων, αλλά και των φυσιολατρών. Οφείλει το όνομά του στον γιο του Ποσειδώνα, τον Παρνασσό. Ο Εθνικός Δρυμός ιδρύθηκε το 1938 και κρύβει μια απαράμιλλη φυσική ομορφιά όλες τις εποχές του χρόνου. Προσφέρεται για σπορ όπως πεζοπορίες, ορεινό ποδήλατο, ορειβασία, αναρρίχηση, κατάβαση και διάσχιση φαραγγιών. Η ψηλότερη κορυφή είναι η Λιάκουρα (2457 μ.), και λέγεται ότι προέρχεται από παραφθορά της αρχαίας Λυκώρειας, της σημερινής Αράχοβας. Ο Εθνικός Δρυμός Παρνασσού δημιουργήθηκε με στόχο τη διαφύλαξη και αξιοποίηση του φυσικού και ιστορικού περιεχομένου των ορεινών τοπίων πάνω από την περιοχή των Δελφών και είναι ο δεύτερος αρχαιότερος ελληνικός Εθνικός Δρυμός, με πρώτο αυτόν του Ολύμπου. Το ένα τμήμα του βρίσκεται στο Νομό Βοιωτίας και το υπόλοιπο ανήκει στο Νομό Φωκίδας. Ο πυρήνας του συμπίπτει με Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) σύμφωνα με την Οδηγία 79/409 για τα πουλιά. 

 

ΚΩΡΥΚΕΙΟΝ ΑΝΤΡΟ ΣΤΟ ΠΑΡΝΑΣΣΟ

Το Κωρύκειο Άντρο αναφέρεται όχι μόνο στο μύθο, αλλά και ιστορικά από συγγραφείς, όπως ο Παυσανίας που το επισκέφθηκε τον 1ο αιώνα μ.Χ. και ο οποίος αναφέρει ότι είναι το πιο αξιοθέατο απ' όλα τα σπήλαια που είδε. Οι αρχαίοι πίστευαν πως μέσα από τις σπηλιές υπήρχε ο δρόμος που μπορούσε κανείς να επικοινωνήσει με τον Άδη. Σταλαχτίτες κρέμονται από την οροφή του, που μοιάζουν με κώρυκες (δερμάτινο ταγάρι, ασκί), προχωρώντας προς το βάθος του σπηλαίου, το πλήθος των σταλαχτιτών και σταλαγμιτών δημιουργεί ένα δάσος με έργα "αφηρημένης τέχνης". Στο χώρο αυτό πρέπει να υπήρχε και μαντείο σε προϊστορικούς χρόνους, λόγω των πολλών αστράγαλων που βρέθηκαν με τις ανασκαφές. Απέχει μόλις 10 χλμ. από την Αράχωβα προς Παρνασσό και μπορείτε να πάτε είτε πεζοπορώντας είτε ποδηλατώντας, καθώς ο δρόμος φτάνει μέχρι το σπήλαιο.

 

Όσοι δεν επιθυμούν να κάνουν σκι έχουν τη δυνατότητα να νοικιάσουν snow mobile ή και έλκηθρο για να απολαύσουν τη χαρά του χιονιού ή αλλιώς τη χαρά του καφέ στο πολύ ωραίο ανακαινισμένο σαλέ στα Κελάρια που συν των άλλων θα βρείτε σχολές σκι, καταστήματα ενοικίασης εξοπλισμού, παιδικό σταθμό για τη φύλαξη των παιδιών.

Η περιοχή του Εθνικού Δρυμού Παρνασσού θεωρείται πολύ σημαντική για αρπακτικά πτηνά, δρυοκολάπτες και άλλα πουλιά. Μπορούμε ακόμα να δούμε αρπακτικά πουλιά, όπως ο γυπαετός, το όρνιο, ο φιδαετός κ.α.