RescEU, η Ευρώπη ενωμένη απέναντι σε περιπτώσεις ανάγκης από φυσικές καταστροφές

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε την Πέμπτη τα σχέδια για την ίδρυση ειδικών ομάδων, που θα επιφορτιστούν με την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών σε όλη την Ευρώπη. Το πρόγραμμα ονομάζεται «rescEU» και το σύστημα θα λειτουργεί παράλληλα με τις εθνικές αρχές, σε περίπτωση ανάγκης. "Όταν χτυπήσει μια καταστροφή, θέλω την Ευρωπαϊκή Ένωση να προσφέρει περισσότερα από συλλυπητήρια", δήλωσε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Jean-Claude Juncker. Περισσότεροι από 230 άνθρωποι μόνο το 2017 έχουν χάσει τη ζωή τους από φυσικές καταστροφές στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Μια εποικοδομητική συνάντηση πραγματοποιήθηκε στην έδρα της Πολιτικής Προστασίας στο Παρίσι, την Παρασκευή 24 Νοεμβρίου, όπου είχαν ουσιαστική συζήτηση ο Γενικός Γραμματέας Πολιτικής Προστασίας κ. Γιάννης Καπάκης με τον επικεφαλής της γαλλικής Πολιτικής Προστασίας κ. Jacques Witkowski.

Στη συνάντηση, που διήρκησε περισσότερο από δύο ώρες, κύριο αντικείμενο της συζήτησης, όπως ήταν αναμενόμενο, αποτέλεσε η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το νέο ευρωπαϊκό σύστημα αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών “rescEU”. Και οι δύο πλευρές καλωσόρισαν την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ως ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα, με την προϋπόθεση ότι θα αξιοποιηθεί κατάλληλα από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Από τις επιμέρους ενότητες της πρότασης, πρώτη σε προτεραιότητα και για τις δύο χώρες είναι η χρηματοδότηση των υπαρχόντων εναερίων μέσων των κρατών-μελών (κ-μ) και η αγορά στο άμεσο μέλλον νέων αεροσκαφών. Ήδη η γαλλική Πολιτική Προστασία βρίσκεται σε επαφή με την εταιρία “Vicking”(εταιρία από τον Καναδά που έχει αγοράσει τη γραμμή παραγωγής της εταιρίας Bombardier) για το ενδεχόμενο παραγωγής νέων αεροσκαφών δασοπυρόσβεσης τύπου Canadair CL-515 (βελτιωμένη έκδοση των Canadair CL-415). Σύμφωνα με την εταιρία, η γραμμή παραγωγής μπορεί να ξεκινήσει να λειτουργεί το 2020.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιλαμβάνει στην πρότασή της, μεταξύ άλλων, την αγορά ενός αριθμού 18-20 τέτοιων αεροσκαφών, τα οποία - η αρχική σκέψη είναι - να υποστηρίζονται από τα κ-μ σε συγκεκριμένες βάσεις και να μπορούν να καλύπτουν το σύνολο της Ευρωπαϊκής Επικράτειας. Η χώρα μας, με δεδομένη τη θέση της, την τεχνογνωσία και την εμπειρία που διαθέτει στη διαχείριση των Canadair, είναι μια από αυτές που θα διαδραματίσουν κεντρικό ρόλο στις εξελίξεις. Σημειώνεται ότι η Γαλλία έχει ανακοινώσει την αγορά, με εθνικούς πόρους, έξι (6) πολυλειτουργικών βαρέων αεροσκαφών τύπου “Dash-8”, συνολικής αξίας άνω των 400 εκ €. Τα αεροσκάφη αυτά θα χρησιμοποιηθούν κατά κύριο λόγο για τις δασικές πυρκαγιές κατά την αντιπυρική περίοδο, ενώ θα μπορούν να αξιοποιηθούν για μεταφορά μονάδων πολιτικής προστασίας και εμπορευμάτων, αλλά και για ιατρική εκκένωση, με ταυτόχρονη μεταφορική ικανότητα, στην Ευρώπη και στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου, περίπου 600 ατόμων.

Επιπλέον, συζητήθηκε η προοπτική από κοινού εκπόνησης σχεδίων για την εγκατάλειψη κρουαζιερόπλοιων και τη μεταφορά των επιβατών τους σε ασφαλές σημείο, σε περίπτωση ατυχήματος ή οποιασδήποτε άλλης απειλής, συμπεριλαμβανομένης και της τρομοκρατικής. Επίσης, τέθηκε το ζήτημα των μεγάλων πλοίων μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων (containers) και χύδην φορτίων (cargo), τα οποία πολλές φορές χωρίς να το γνωρίζουν ούτε οι αρμόδιες Αρχές, μεταφέρουν επικίνδυνα υλικά στην κλειστή θάλασσα της Μεσογείου. Σε περίπτωση ατυχήματος, είναι φυσικό οι επιπτώσεις να είναι τεράστιες και με πολλά παράπλευρα προβλήματα. Η γαλλική πλευρά ζήτησε από τη χώρα μας, με την κατεξοχήν ναυτική παράδοσή της, τις δικές μας προτάσεις για τη διαχείριση των συνεπειών ενός τέτοιου συμβάντος.

Ανάμεσα στα άλλα θέματα που τέθηκαν στο τραπέζι ήταν αυτό της αμοιβαίας εκπαίδευσης και προσαρμογής των στελεχών των φορέων έκτακτης ανάγκης σε ένα ομοιογενές ευρωπαϊκό περιβάλλον, με τυποποιημένες διαδικασίες διαχείρισης των μεγάλων περιστατικών. Στο ίδιο μήκος κύματος, συζητήθηκε η πρόταση ανταλλαγής στελεχών κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, προκειμένου να υπάρξει κοινή κατανόηση, συναντίληψη και, εν συνεχεία προσαρμογή σε κοινές λειτουργίες. Στο πλαίσιο αυτό, έγινε αποδεκτή η πρόταση του Γενικού Γραμματέα για το ενδεχόμενο της αποστολής σπουδαστών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας στη Γαλλία, προκειμένου αυτοί όχι μόνο να γνωρίσουν το σύστημα εκπαίδευσης, αλλά και να κατανοήσουν στο σύνολό του τον μηχανισμό πολιτικής προστασίας της Γαλλίας.

Επίσης, ένα άλλο ζήτημα που απασχόλησε και για το οποίο συμφώνησαν οι δύο πλευρές και έχει σχέση με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι η αναβάθμιση, ο εκσυγχρονισμός και ο εξοπλισμός των ομάδων ΧΒΡΠ. Σημειώνεται ότι με τη νέα πρόταση παρέχεται η δυνατότητα χρηματοδότησης των μονάδων αυτών. Τέλος, συμφωνήθηκε ότι οι δύο Υπηρεσίες μπορούν να συνεργαστούν για την υποβολή κοινών προτάσεων, με στόχο την αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Ο Γενικός Γραμματέας στη συνέχεια ξεναγήθηκε στο υπερσύγχρονο συντονιστικό κέντρο Πολιτικής Προστασίας της Γαλλίας “COGIC”, μέσω του οποίου είναι διασυνδεδεμένοι όλοι οι φορείς απόκρισης. Η συνάντηση ολοκληρώθηκε με την παράθεση γεύματος, στο οποίο συμμετείχαν οι ομόλογοι της Πολιτικής Προστασίας της Ακτής Ελεφαντοστού και του Καμερούν.