Ένα βακτήριο το Xylella fastidiosa απονεκρώνει δέντρα

 

Το βακτήριο Xylella fastidiosa προέρχεται από τις ΗΠΑ και πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή της Απουλίας στη νότια Ιταλία το 2013. Φέτος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε «απόλυτη επαγρύπνηση» για ενδεχόμενη εξάπλωση του ξενόφερτου βακτηρίου, που προσβάλλει ελαιόδεντρα στη νότια Ιταλία, με αποτέλεσμα να τεθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μια περιοχή 2,4 εκατομμυρίων στρεμμάτων. Εκτός από τα ελαιόδεντρα, ο εισβολέας προσβάλλει δεκάδες είδη φυτών, όπως αμπέλια, εσπεριδοειδή, αμυγδαλιές και ροδακινιές, καθώς και καλλωπιστικά είδη όπως η πικροδάφνη. Διαφαίνεται ότι η εδραίωση του βακτηρίου και η εξάπλωσή του στην Ευρώπη είναι πολύ πιθανή

Τι ακριβώς κάνει ο X. Fastidiosa;  Το βακτήριο μεταδίδεται από έντομα,  που απομυζούν το λεγόμενο ξύλωμα, τα αγγεία που μεταφέρουν νερό από τις ρίζες στα φύλλα. Εγκαθίσταται στα αγγεία και τα αποφράσσει, απονεκρώνοντας σταδιακά το φυτό. Περίπου 1,1 εκατομμύρια ελαιόδεντρα ή το 10% του συνόλου, εκτιμάται ότι έχουν μολυνθεί στην Απουλία, και η Επιτροπή συνιστά την προληπτική εκρίζωσή τους. Ο λιθουανός επίτροπος Υγείας της ΕΕ Βιτένις Αντριουκαΐτις σχεδιάζει επίσκεψη στην Ιταλία προκειμένου να εξεταστεί η αποτελεσματικότητα των μέτρων, που λαμβάνονται για να σταματήσει η επιδημία.

Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) προειδοποίησε τον Ιανουάριο κάνοντας λόγο για «μείζονες επιπτώσεις» αν ο παθογόνος μικροοργανισμός εξαπλωθεί σε άλλες χώρες της ΕΕ. Η Ιταλία είναι σήμερα ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός ελαιόλαδου μετά την Ισπανία, και το βακτήριο θα μπορούσε να προκαλέσει μεγάλη οικονομική ζημιά. Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία ζητούν την αυστηροποίηση των προληπτικών μέτρων, αναφέρει το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων.  Ήδη Επιτροπή ειδικών, που συστήθηκε από την ΕΕ, συναντήθηκε το διήμερο 26-27 Μαρτίου για λήψη μέτρων. 

Μάλιστα οι ευρωπαίοι αξιωματούχοι κατηγορούν την Ιταλία ότι επιδείνωσε την κατάσταση λόγω της απροθυμίας να ξεριζώσει αιωνόβια άρρωστα δέντρα. Εντωμεταξύ η ιταλική περιβαλλοντική οργάνωση Peaclink έστειλε επιστολή στον Αντριουκαΐτις με την οποία του εφιστούσε την προσοχή για επιστημονικές μελέτες, που ενοχοποιούν έναν άλλον μύκητα για την επιδημία στους ελαιώνες, αντί το X.festidiosa. Ισχυρίζονται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινδυνεύει να καταδικάσει σε θάνατο ολόκληρο το οικοσύστημα της Απουλίας βασιζόμενη στα αποτελέσματα ελέγχων, οι οποίοι δεν έχουν καν επιβεβαιώσει την παθογένεια του Xylella στα συγκεκριμένα δέντρα.