Τι γίνεται με τα χημικά της Συρίας; Έτοιμα για καταστροφή.

Πολλοί αναρρωτιούνται αν θα γίνει ή έχει ήδη γίνει η διύλιση των χημικών ανατολικά της Κρήτης. Σύμφωνα με τον Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (OPCW) ολοκληρώνεται η διαδικασία μεταφοράς των χημικών όπλων της Συρίας στο λιμάνι της Ιταλίας Gioia Tauro. Από εκεί θα μεταφορτωθούν στο αμερικανικό πλοίο Cape Ray πάνω στο οποίο θα γίνει η καταστροφή τους εν πλω στα ανοιχτά της Κρήτης και των Κυθήρων, αν και το ακριβή σημείο δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό. Στις 25 Ιουνίου 2014, έπειτα από επικοινωνία που είχε το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος” με τον OPCW, το δανέζικο φορτηγό πλοίο Ark Futura μετέφερε 700 τόνους χημικών Προτεραιότητας 1 προς το λιμάνι Gioia Tauro της Ιταλίας. Εκεί 560 τόνοι θα μεταφορτωθούν στο Cape Ray για να ξεκινήσει αμέσως η διαδικασία της υδρόλυσης στα διεθνή ύδατα.

Η περιβαλλοντική οργάνωση “Αρχιπέλαγος” αναφέρει ότι αναμένει τη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της διαδικασίας υδρόλυσης από τον OPCW και επισημαίνει ότι άλλα ερωτήματα, που έχουν τεθεί δεν έχουν απαντηθεί ικανοποιητικά. Μάλιστα η διευθύντρια έρευνας του Ινστιτούτου Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», Αναστασία Μήλιου, που παρακολουθεί εξ αρχής το θέμα και συμμετείχε στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη μαζί με άλλες ελληνικές ΜΚΟ, έχει εκφράσει επανειλημμένα την άποψη πως η όλη διαδικασία της εν πλω καταστροφής των χημικών, μοιάζει να αγνοεί την διεθνώς θεσμοθετημένη Αρχή της Πρόληψης. Στηλιτεύει το θέμα της ασφάλειας και της απόδοσης ευθυνών σε πιθανή περίπτωση ατυχήματος, καθώς ποτέ στο παρελθόν δεν έχει γίνει εν πλω καταστροφή εξαιρετικά επικίνδυνων χημικών σε τόσο μεγάλες ποσότητες. Όπως αναφέρει «το όλο ζήτημα, εκτός των άλλων, θα δημιουργήσει κι ένα πολύ αρνητικό προηγούμενο, με κίνδυνο να χρησιμοποιείται πλέον η Μεσόγειος ως χώρος «επεξεργασίας» τοξικών χημικών, όπως προ δεκαετίες χρησιμοποιούνταν νησιά του Ειρηνικού ως χώροι πυρηνικών δοκιμών!

Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος» συντόνισε την κοινή δήλωση/έκκληση επιστημόνων από 14 χώρες -εξειδικευμένων σε θέματα ρύπανσης και περιβάλλοντος- προς ΟΗΕ, OPCW, Ευρωπαϊκή Κοινότητα και την Ελληνική Κυβέρνηση για τους κινδύνους που ενέχει η εν πλω καταστροφή του Συριακού χημικού οπλοστασίου. Η κοινή δήλωση, μεταφράστηκε από το Αρχιπέλαγος σε επτά γλώσσες συμπεριλαμβανομένων των αραβικών και των εβραϊκών και είχε ευρεία διάδοση στο Μεσογειακό τύπο. Σε απαντητικές επιστολές τους προς το Αρχιπέλαγος, τόσο ο κ. Barroso, όσο και οι εκπρόσωποι της Ελληνικής Κυβέρνησης διαβεβαίωναν πως δεν υπάρχει πρόθεση(!) να ριφθούν χημικά στη θάλασσα, αποκλείοντας το ενδεχόμενο ατυχήματος ή αστοχίας, χωρίς ωστόσο να διασφαλίζουν πώς κάτι τέτοιο μπορεί να αποτραπεί πλήρως, σε μία τόσο υψηλού ρίσκου και διάρκειας επιχείρηση στο ασταθές θαλάσσιο περιβάλλον. Οι απαντήσεις τους, απλώς επαναλαμβάνουν τις διαβεβαιώσεις του OPCW για την περιβαλλοντική ασφάλεια της διαδικασίας, ενώ όμως στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη οι εκπρόσωποι του OPCW επισήμαναν ότι σε περίπτωση ατυχήματος, ο Oργανισμός δεν φέρει καμία ευθύνη και η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στο Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ!

Δεν υπήρξε έγκαιρη κινητοποίηση όλων των χωρών τριγύρω, ενώ ακόμα και στην πρόσφατη τηλεδιάσκεψη υπήρχε άλλη μία αρνητική έκπληξη, όταν εκπρόσωποι κάποιων περιβαλλοντικών φορέων, δήλωναν  ως προτεραιότητα να καθησυχάσουν την κοινή γνώμη και όχι να αποτρέψουν μία πιθανή μη-αναστρέψιμη καταστροφή. «Δυστυχώς έως σήμερα η διεθνής κοινότητα θεωρεί ότι είναι αποδεκτό από τους λαούς της Μεσογείου να γίνει στις θάλασσές μας η εξαιρετικά επικίνδυνη εν πλω καταστροφή του χημικού οπλοστασίου» δηλώνει ο διευθυντής του Ινστιτούτου «Αρχιπέλαγος». Και συνέχισε «Είμαι σίγουρος ότι αν μία τέτοια επιχείρηση σχεδιαζόταν για τα διεθνή ύδατα κοντά στη Βρετανία ή την Ολλανδία, για παράδειγμα, θα υπήρχε καθολική αντίδραση. Στη γονατισμένη από την κρίση Μεσόγειο όμως, με εξαίρεση την κοινωνία της Κρήτης και κάποιες περιοχές της Πελοποννήσου αλλά και της Ιταλίας, δυστυχώς οι αντιδράσεις έως σήμερα είναι περιορισμένες. Μόνο μία καθολική κινητοποίηση, πολιτών, περιβαλλοντικών και επιστημονικών φορέων, ΜΜΕ αλλά και κυβερνήσεων θα μπορούσε να αποτρέψει, έστω και την τελευταία στιγμή, να μπει η Μεσόγειος σε τέτοιο αναίτιο και τεράστιο περιβαλλοντικό κίνδυνο!».

Εντωμεταξύ δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα miakriti.gr  η απόψη από τον περιφερειακό σύμβουλο Κρήτης Αριστείδης Παπαδάκης και εκπρόσωπο της παράταξης πολιτών «Μια Κρήτη, περιβάλλον – άνθρωπος», που έκανε λόγο για «υπερβολές και ασάφειες που κυκλοφορούν ευρέως» σχετικά με την καταστροφή των χημικών της Συρίας στη Μεσόγειο. Σύμφωνα με τον κ. Παπαδάκη η ποσότητα των πρόδρομων ουσιών των χημικών όπλων της Συρίας,  που σχεδιάζεται να αδρανοποιηθούν με υδρόλυση πάνω στο ειδικά εξοπλισμένο αμερικάνικο πλοίο Cape Ray δεν είναι «ό,τι πιο επικίνδυνο τοξικό υπάρχει». Ο κ. Παπαδάκης αναφέρει ότι «γνωρίζουμε το βαθμό τοξικότητας και τις επιπτώσεις κάθε σταδίου εξουδετέρωσής τους και κανείς σοβαρός επιστήμονας δεν έχει τολμήσει να πει ότι απειλούνται οι παραλίες μας ή η τουριστική οικονομία της Κρήτης από τη διαδικασία». Και ανέφερε ότι: «Στην πραγματικότητα η Μεσόγειος δέχεται πολλά επικίνδυνα τοξικά και σε πολύ μεγάλες ποσότητες από πολλές πηγές όπως απόρριψη από πλοία, βύθιση πλοίων με τοξικά ή πυρηνικά απόβλητα, ναυάγια, αστικά, γεωργικά και βιομηχανικά απόβλητα χωρίς επεξεργασία, αέριοι ρύποι που καταλήγουν στη θάλασσα, διαρροές πετρελαϊκών, στραγγίσματα χωματερών και τεράστιες ποσότητες στερεών αποβλήτων».

Ο κ.Παπαδάκης τόνισε ότι η υδρόλυση για την αδρανοποίηση των ουσιών δεν είναι πιλοτική, αλλά δοκιμασμένη διαδικασία που όμως γίνεται για πρώτη φορά εν πλω. «Αυτό που είναι γνωστό με σαφήνεια σήμερα είναι ότι μετά την υδρόλυση, δηλαδή την αραίωση των ουσιών με νερό, την προσθήκη χλωριούχων και την θέρμανσή τους επί ώρες, τα προϊόντα της επεξεργασίας αυτής θα οδηγηθούν σε διάφορες χερσαίες εγκαταστάσεις επεξεργασίας επικινδύνων αποβλήτων στην Ευρώπη όπου μάλλον θα γίνει πυρόλυση, δηλαδή καύση σε υψηλές θερμοκρασίες και ταφή της τοξικής τέφρας» αναφέρει. 

Δικαιολογεί μάλιστα την επιλογή της Μεσογείο ως θάλασσα με ομαλότερες καιρικές συνθήκες από το ωκεανό. Τέλος, ο κ. Παπαδάκης συστήνει την επικέντρωση της κοινής γνώμης στα κάτωθι ζητήματα:

α) Να ζητήσουμε υπάρχει παρακολούθηση και έλεγχος της διαδικασίας από ειδικούς επιστήμονες και ερευνητικά κέντρα των χωρών που γειτονεύουν με το σημείο που θα γίνει η διαδικασία της υδρόλυσης εν πλω. Οι χώρες αυτές είναι η Ιταλία, η Ελλάδα, η Μάλτα και η Λιβύη. Προφανώς πρέπει να εμπλακεί στον έλεγχο επισήμως η Ε.Ε. και να μη μείνει μόνο στην οικονομική συνεισφορά.

β) Να δείξουμε στον κόσμο ότι τα χημικά όπλα της Συρίας είναι μια μόνο από τις απειλές που δέχονται οι θάλασσές μας και μάλιστα όχι από τις πιο επικίνδυνες. Είναι μια καλή ευκαιρία να στρέψουμε και εκεί την προσοχή.

γ) Να ευαισθητοποιηθούμε και να ζητήσουμε την απαγόρευση και καταστροφή όλων των χημικών, πυρηνικών και βιολογικών όπλων μαζικής καταστροφής σε όλο τον πλανήτη.

δ) Να αντιδράσουμε στην προοπτική να γεμίσουν οι θάλασσές μας στο Λιβυκό και στο Ιόνιο με εξέδρες άντλησης φυσικού αερίου, πετρελαίου και άλλων ορυκτών διότι αυτό θα σημάνει τεράστιες επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα και σοβαρό πλήγμα στην τουριστική οικονομία. Να καταγγείλουμε όλους αυτούς τους σωτήρες που μας υπόσχονται με τους υδρογονάνθρακες τη λύση στην κρίση και στην πραγματικότητα μας οδηγούν σε ένα τοξικό μέλλον και με εξαιρετικά αμφίβολα οφέλη στην εθνική οικονομία, όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία.

Και κατέληξε: «Σε καμία περίπτωση για ένα τέτοιο ζήτημα δεν θα πρότεινα να πάνε σκάφη με κόσμο 500 χιλιόμετρα μέσα στην ανοιχτή θάλασσα, μακρυά από οποιαδήποτε ακτή, και να έρθουν αντιμέτωποι με ένα πολεμικό ναυτικό. Το θεωρώ ανεύθυνο καθώς εγκυμονεί τον κίνδυνο να γίνει κάποιο ατύχημα και να έχουμε θύματα, θυσία που δεν αντιστοιχεί στο μέγεθος του προβλήματος».

Joel Salatin ο πιο καινοτόμος αγρότης του κόσμου

O Joel Salatin των Polyface Farms  παράγει αυτό που αποκαλεί “beyond organic” meats, δηλαδή «πέρα από τα βιολογικά κρέατα», που σημαίνει περιβαλλοντικά υπεύθυνη γεωκτηνοτροφία. Από τα χωράφια του τα προϊόντα φτάνουν στο τραπέζι κάθε αμερικανού σε όλη την χώρα... ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενημερώνονται για πιο υγιεινή διατροφή. Η εταιρεία του Polyface, Inc. είναι μια οικογενειακή επιχείρηση με πολλά αντικείμενα και με βιολογικά, τοπική φάρμα αλλά με διεθνή δραστηριότητα.  Το πρωτοποριακό αγρόκτημα βρίσκεται στην κοιλάδα Virginia’s Shenandoah Valley.

Ο Τζόελ Σάλατιν χαρακτηρίστηκε από το περιοδικό TIME ως “ο πιο καινοτόμος αγρότης του κόσμου”. Επίσης ο αγαπημένος δάσκαλος της permaculture Ντάρεν Ντόχερτυ ήρθε στην Ελλάδα πριν δυο χρόνια και ενημέρωσε για την permaculture, την αναγεννητική γεωργία και την αειφορία σε ένα εντελώς άλλο επίπεδο. Αυτοί οι δύο σημαντικοί διανοητές και δάσκαλοι, που κάνουν πράξη όσα διδάσκουν, συναντιούνται σε ένα βιογραφικό ντοκιμαντέρ για το σύμπαν του Αγροκτήματος Polyface του Σάλατιν, σε παραγωγή της σούπερ οικογένειας Χίναν-Ντόχερτυ, που μας κάνει γνωστό αυτό “που πρέπει να γίνει η νέα κανονικότητα”. 

Θα βρείτε πολλά βιντεάκια στο youtube από τα Polyface Farms… εκεί που ελεύθερα τα ζώα (αγελάδες, γουρούνια, κότες, γαλοπούλες...) βόσκουν στη φύση.

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ για ΒΙΝΤΕΟ

Task force από Ομπάμα για τις μέλισσες

Την περασμένη Παρασκευή, ο πρόεδρος Ομπάμα ανακοίνωσε μέτρα για την αντιμετώπιση της εξαφάνισης των μελισσών.  Οι μέλισσες έχουν ανάγκη τη φροντίδα μας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν ξεκινήσει μια προσπάθεια να σώσουν μερικούς από τους πιο πολυάσχολους εργαζομένους και γι’αυτό τον λόγο,  ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα, δημιούργησε μια ομάδα εργασίας (task force). Οι ομάδα συγκεντρώνει διάφορους οργανισμούς,  οι οποίοι θα ασχοληθούν με το ζήτημα της ραγδαίας μείωσης των μελισσών και άλλων επικονιαστών.

Ο πληθυσμός των μελισσών έχει μειωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια, γεγονός που οφείλεται σε διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων φυτοπροστατευτικών, προσβολών τους από ακάρεα και απώλεια της γενετικής ποικιλομορφίας, ανέφερε στην ανακοίνωση του ο Λευκός Οίκος, την Παρασκευή 20 Ιουνίου 2014. Οι μέλισσες γονιμοποιούν τα φρούτα, τους ξηρούς καρπούς και τα λαχανικά και είναι ζωτικής σημασίας για τη βιομηχανία τροφίμων της χώρας. Εκτός από τη βιωσιμότητα των τροφίμων, οι μέλισσες τονώνουν και την οικονομία

Απόσπασμα από την ανακοίνωση αυτή σημειώνει: «Η επικονίαση είναι αναπόσπαστο κομμάτι για την επισιτιστική ασφάλεια στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι μέλισσες βοηθούν στην παραγωγή τουλάχιστον 90 καλλιεργειών στη Βόρεια Αμερική. Συνολικά, 87 από τους κορυφαίες, 115 καλλιέργειες βασικών ειδών διατροφής εξαρτώνται από ζωικούς επικονιαστές». Κατά τη διάρκεια της επικονίασης, έντομα, πουλιά, πεταλούδες και νυχτερίδες μεταφέρουν τη γύρη μεταξύ των φυτών, πρακτική που τους επιτρέπει να κάνουν σπόρους και να αναπαραχθούν. Συνεχίζοντας ο Λευκός Οίκος :  «Οι επικονιαστές συνεισφέρουν περισσότερο από 24 δισ. δολάρια στην οικονομία των Ηνωμένων Πολιτειών. Από αυτούς, οι μέλισσες αντιπροσωπεύουν περισσότερο από 15 δισ. δολάρια μέσω της ζωτικής σημασίας του ρόλου τους στη διατήρηση φρούτων, ξηρών καρπών και λαχανικών στη διατροφή μας».

Στην Καλιφόρνια, η βιομηχανία αμυγδάλου βρίσκεται σε κίνδυνο, επειδή εξαρτάται από 1,4 εκατομμύρια κυψέλες ετησίως για την επικονίαση. Τα αμύγδαλα βασίζονται αποκλειστικά στις μέλισσες για επικονίαση. Ο αριθμός των υπό διαχείριση αποικιών μελισσών στις Ηνωμένες Πολιτείες μειώθηκε απότομα από 6 εκατομμύρια μελίσσια το 1947 σε 2,5 εκατ. σήμερα, σύμφωνα με το Λευκό Οίκο. Ο Ομπάμα σε δηλώσεις του ανέφερε ότι η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος και το αμερικανικό Υπουργείο Γεωργίας (USDA) θα ηγηθούν σε μια προσπάθεια να εξακριβωθεί γιατί ο πληθυσμός μελισσών, πεταλούδων και άλλοι επικονιαστών συρρικνώνεται και θα ψάξουν να βρουν τρόπους για να ενισχύσουν τη διατήρησή τους.

Επιπλέον, στον προϋπολογισμό του Ομπάμα για το επόμενο έτος περίπου 50 εκατομμύρια δολάρια θα:

-    κατευθυνθούν σε πολλούς οργανισμούς για να δώσουν ώθηση στην έρευνα,

-  δοθούν για να αυξήσουν τον αριθμό των στρεμμάτων που είναι αφιερωμένα σε προγράμματα διατήρησης επικονιαστών

-    θα ενισχύσουν τη χρηματοδότηση της έρευνας σχετικά με τις απώλειες επικονιαστών.

Επίσης παρά το μικρό και ολοστρόγγυλο σώμα τους και τα σχετικά μικρά φτερά τους, ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Γουαϊόμινγκ των ΗΠΑ υποστηρίζουν ότι οι μέλισσες μπορούν να πετάξουν σε υψόμετρο μεγαλύτερο και από αυτό της υψηλότερης κορυφής του κόσμου, του Έβερεστ. Αυτό τους το χαρακτηριστικό τις κάνει να ξεχωρίζουν στον κόσμο των εντόμων. Σε μια σειρά πειραμάτων οι επιστήμονες τοποθέτησαν άγριες μέλισσες σε ειδικούς θαλάμους πτήσης. Όλες κατάφεραν να πετάξουν σε «υψόμετρο» 7.500 μέτρων, ενώ δύο από αυτές κατάφεραν να ξεπεράσουν και τα 9.000 μέτρα. Τα αποτελέσματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Biology Letters. Ο άνθρωπος θεωρείται ότι στο Έβερεστ -με υψόμετρο στα 8.848 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας- θεωρείται ότι φτάνει στα όρια της αντοχής του. Αν η υψηλότερη κορυφή του ήταν 100 μέτρα πιο πάνω… θα ήταν αδύνατο να κατακτηθεί από τους ορειβάτες, σημειώνει η Victoria Woolaston σε άρθρο της στη βρετανική εφημερίδα Daily Mail. Όσοι ξεπερνούν το όριο των 8.000 μέτρων λέγεται ότι μπαίνουν στη «ζώνη του θανάτου».

Ο Dr. Michael Dillon από το πανεπιστήμιο του Γουαϊόμινγκ εντόπισε έξι αρσενικές μέλισσες (bumblebees) σε μια περιοχή της Κίνας σε υψόμετρο 3.250 μέτρων. Κινηματογραφώντας τες σε ειδικούς θαλάμους, παρατήρησε ότι για να καταφέρουν να φτάσουν σε αυτά τα ακραία ύψη, οι μέλισσες αύξαναν τη μέγιστη γωνία στην οποία χτυπούσαν τα φτερά τους, διατηρώντας παράλληλα την ίδια συχνότητα στο ρυθμό τους. Οι δυνάμεις που παράγονται από το χτύπημα των φτερών, είναι ευθέως ανάλογες προς την πυκνότητα του αέρα, με αποτέλεσμα οι οργανισμοί να βιώνουν δραστικές μειώσεις στις δυνάμεις άνωσης σε αυτό το περιβάλλον. Τα ιπτάμενα έντομα εμφανίζουν επίσης την υψηλότερη ζήτηση για οξυγόνο σε σχέση με τη μάζα τους, καθιστώντας το κατόρθωμα των μελισσών ακόμη πιο αξιόλογο. Κατά το παρελθόν είχαν εντοπιστεί στο όρος Έβερεστ, σε υψόμετρο μεγαλύτερο των 5.600 μέτρων, ενώ ορισμένες μέλισσες ζούσαν για παρατεταμένο χρονικό διάστημα σε περιοχές πάνω από τα 4.000 μέτρα πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ροκφόρ για μακροζωία!

Λατρεύω το τυρί... τα τυριά! Προτιμώ τα ελληνικά τυριά, που έχουμε εκπληκτικές ποικιλίες και τα περισσότερα είναι τόσο αγνά σαν βιολογικά... όμως υπάρχει ένα ξένο τυρί, που του έχω ιδιαίτερη αδυναμία από μικρή. Το ροκφόρ.. είτε είναι το γνήσιο γαλλικό Roquefort, είτε το μπλε Δανίας, ενώ πολλές φορές έχω αγοράσει γερμανικό. Και δεν είναι μόνο η πικάντικη γεύση του, αλλά ερευνητές από εταιρεία βιοτεχνολογίας στο Cambridge της Αγγλίας μελέτησαν το γαλλικό τυρί ροκφόρ και συμπέραναν ότι έχει ευεργετικά οφέλη για την υγεία, αλλά και τη μακροζωία. Συγκεκριμένα οι αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες του ροκφόρ προστατεύουν το πεπτικό σύστημα. Είναι από τα πιο γνωστά τυριά της Γαλλίας και είναι ΠΟΠ, δηλαδή μόνο από τη συγκεκριμένη περιοχή της Γαλλίας, έχουν τη δυνατότητα να φέρουν την ονομασία ροκφόρ (από το 1925), λόγω του ευρωπαϊκού κανονισμού για Π.Ο.Π.  

Το ημίσκληρο τυρί παράγεται από πρόβειο γάλα, που ωριμάζει στις φυσικές σπηλιές Καμπαλού (300 μέτρα κάτω από τη γη) στην περιοχή Ροκφόρ (Roquefort-sur-Soulzon). Συνήθως το αποκαλούν «ο βασιλιάς των τυριών» ή «το τυρί των βασιλιάδων», μια διάκριση που χρησιμοποιείται επίσης για την ιταλική «Παρμεζάνα Reggiano», το γαλλικό τυρί «Brie de Meaux», αλλά και για το αγγλικό τυρί «Stilton». Βρετανοί επιστήμονες συμπέραναν, μετά από μελέτη, ότι ένα συγκεκριμένο τυρί μπορεί να συμβάλλει στη μακροζωία αλλά και στο να παραμείνουμε νέοι. Μάλιστα οι επιστήμονες πιστεύουν ότι μπορούν στο μέλλον να παρασκευάσουν με βάση το γαλλικό αυτό τυρί αντιγηραντικά προϊόντα, προϊόντα ομορφιάς αλλά και φάρμακα κατά των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Τα πρώτα στοιχεία για το ροκφόρ αναφέρθηκαν το 79 μ.Χ. όταν ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος ανέφερε το πλούσιο άρωμά του. Όμως ο μύθος λέει ότι το τυρί ανακαλύφθηκε όταν ένας νεαρός βοσκός, καθώς έτρωγε το μεσημεριανό του γεύμα, το οποίο αποτελείτο από ψωμί και τυρί από πρόβειο γάλα, είδε ένα όμορφο κορίτσι να περνά από δίπλα του. Εγκατέλειψε γρήγορα το γεύμα του σε μια κοντινή σπηλιά, και έτρεξε για να την συναντήσει. Όταν επέστρεψε μερικές μέρες αργότερα, ήταν πολύ πεινασμένος και δοκίμασε το κολατσιό που είχε αφήσει και ήταν γευστικότατο. Η penicillium roqueforti είχε μετασχηματίσει το τυρί σε ροκφόρ και οφειλόταν στο ότι οι σπόροι του ψωμιού που είχαν μουχλιάσει, ήρθαν σε επαφή με το τυρί και το μετέτρεψαν στο γνωστό μας πλέον «μουχλιασμένο» ροκφόρ.Η παλαιότητα του ροκφόρ φαίνεται επίσης και από τη συμφωνία Acte de Cornus, το 1066, η οποία έδινε στους μοναχούς του τοπικού αβαείου την άδεια για την αποκλειστική παραγωγή του εξαίσιου αυτού τυριού.

Το 1411μ.Χ. ο βασιλιάς Κάρλος VI έδωσε τα δικαιώματα παραγωγής και ωρίμανσης του ροκφόρ μόνο σε ένα χωριό, στο Roquefort-sur-Soulzon. Στο μεσαίωνα, αυτό το πικάντικο μπλε τυρί θεωρήθηκε ότι είχε αφροδισιακές ιδιότητες, γεγονός που αναφέρθηκε ακόμη και από το διάσημο εραστή, Casanova, ενώ ήταν και το αγαπημένο τυρί του Καρλομάγνου. Βοηθά στην σωστή ανάπτυξη του σκελετού, του μυϊκού ιστού και συνάμα συντελεί σημαντικά στην αναπλήρωση φυσιολογικών φθορών του οργανισμού. Σπάνια εμφανίζονται προβλήματα δυσανοχής στη λακτόζη, καθώς έχει πολύ μικρά ποσοστά λακτόζης, ενώ αποτελεί άριστη πηγή ασβεστίου η οποία καλύπτει το 1/3 της προτεινόμενης ημερήσιες πρόσληψης και δρα ρυθμιστικά στην πίεση του αίματος μειώνοντάς την.

Το ροκφόρ έχει μεγάλη θρεπτική αξία καθώς περιέχει πολύ εύπεπτες πρωτεΐνες, λίπος, νερό, βιταμίνες (τις λεγόμενες λιποδιαλυτές Α, Ε, Κ), μέταλλα και ιχνοστοιχεία, κυρίως ασβέστιο, φώσφορο, σάκχαρα και αλάτι. Το υψηλό ποσοστό σε πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ασβέστιο και βιταμίνες βοηθούν στην σωστή ανάπτυξη του οργανισμού, ιδιαίτερα στα παιδιά που οι ανάγκες τους είναι μεγαλύτερες. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι το τυρί δρα προστατευτικά τόσο στη δημιουργία, όσο και στην ανάπτυξη χρόνιων νοσημάτων (καρδιαγγειακά), καθώς και από την εμφάνιση κάποιων ειδών καρκίνου (εντέρου, ουροδόχου κύστης). Κύριοι υπεύθυνοι για την προστατευτική δράση είναι το λινολεϊκό οξύ, διάφορα σφιγγολιπίδια, η βιταμίνη Α και μερικά γαλακτικά βακτήρια που περιέχονται. Η κατανάλωση ροκφόρ δρα προστατευτικά έναντι της τερηδόνας των δοντιών, κυρίως λόγω της εκροής σάλιου και της εξουδετέρωσης των οξέων της πλάκας από τις πρωτεΐνες που περιέχονται. Επίσης έχει το υψηλότερο ποσοστό glutamates από οιοδήποτε άλλο φυσικά παραγόμενο τρόφιμο (1280mgr glytamate/ 100gr τυριού).

Το ροκφόρ γίνεται από φρέσκο, μη παστεριωμένο πρόβειο γάλα της φυλής Lacaune. Παράγεται στην περιοχή Aveyron, αλλά και στις δίπλα περιοχές Lozère, Gard, Hèrault και Tarn. Αυτές οι περιοχές της Γαλλίας είναι ξεχωριστές για την ασβεστολιθική τους γεωλογία, οι οποίες υπαγορεύουν ποια είδη χλόης και ποια αγριολούλουδα φυτρώνουν εκεί, επηρεάζοντας έτσι τη γεύση του γάλακτος. Στις σπηλιές που ωριμάζει, η θερμοκρασία είναι σταθερή όλες τις εποχές του χρόνου, κυρίως λόγω των ρευμάτων αέρα, ενώ η υγρασία είναι ιδιαίτερα υψηλή, κυρίως λόγω των υπόγειων υδάτων που υπάρχουν. Η μούχλα που δίνει στο ροκφόρ τον ξεχωριστό χαρακτήρα του οφείλεται στο χώμα των τοπικών σπηλιών. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μύκητες (σαπρόφυτους), οι περισσότεροι από τους οποίους ανήκουν στο είδος Penicillium (Penicillium roqueforti). Οι μύκητες αυτοί χρησιμοποιούν ως διατροφική πηγή ενέργειας τα λιπαρά, τις πρωτεΐνες, τις βιταμίνες και τα μεταλλικά στοιχεία, που περιέχονται στο ροκφόρ. Οι ειδικοί γράφουν ότι δεν προσδίδουν όλοι οι μύκητες ευχάριστο άρωμα στο τυρί, γι’ αυτό και οι συγκεκριμένοι που χρησιμοποιούνται από τους παραγωγούς ροκφόρ, έχουν επιλεγεί μετά από μακροχρόνιες έρευνες. Παραδοσιακά, οι τυροκόμοι τοποθετούσαν ψωμί στις σπηλιές για έξι έως οκτώ εβδομάδες έως ότου να δημιουργηθεί η μούχλα.

Το εσωτερικό του ψωμιού γίνεται έπειτα ξηρό και παράγει μια σκόνη. Σήμερα η μούχλα μπορεί να παραχθεί σε εργαστήριο, το οποίο επιτρέπει μεγαλύτερη συνοχή. Η μούχλα μπορεί να προστεθεί είτε στην πέτσα του γάλακτος είτε ψεκάζοντας τη στις τρύπες που υπάρχουν στο φλοιό του τυριού, δημιουργώντας έτσι τις χαρακτηριστικές μπλε φλέβες του ροκφόρ. Κάθε παραγωγός έχει τη δική του, μυστική και νομικά προστατευμένη πηγή μούχλας (συνήθως καλλιεργείται σε ψωμί σικάλεως). Το ροκφόρ διαθέτει το ξεχωριστό άρωμα και τη γεύση, που οφείλον ται στο παραγόμενο βουτυρικό (βουτανικό) οξύ, μετά τη ζύμωση του τυριού από τους μύκητες. Το τυρί διακρίνεται επειδή είναι ημίσκληρο, κρεμώδες, εύθρυπτο, ελαφρά υγρό και διάστικτο από χαρακτηριστική μπλε μούχλα. Το γενικό αίσθημα γεύσης ξεκινά ελαφρώς ήπια, κατόπιν ως γλυκιά επάλειψη, μετά γίνεται καπνώδης και τελειώνει με αλμυρή γεύση. Από το 2003, υπάρχουν 7 παραγωγοί ροκφόρ. Ο μεγαλύτερος απ’ όλους είναι το Roquefort Sociètè, που παράγεται από το Sociètè des Caves de Roquefort (ένα υποκατάστημα του Lactadis), το οποίο χρησιμοποιεί αρκετές σπηλιές και τις οποίες ανοίγει για επίσκεψη στο κοινό. Ακόμη η Roquefort Papillon είναι μια γνωστή εμπορική αλυσίδα. Οι άλλοι 5 παραγωγοί, εκμεταλλεύονται μόνο μια σπηλιά και είναι οι Carles, Gabriel Coulet, Fromagieries occitanes, Vernieres και τέλος οι Le Vieux Berger. 

Η διαδικασία ωρίμανσης διαρκεί από 4 έως 9 μήνες. Ένα μέσο κεφάλι ροκφόρ ζυγίζει μεταξύ 2,5-3 κιλά και έχει πάχος περίπου 10cm αν και ποτέ δεν διατίθεται ολόκληρο στο εμπόριο, παρά μόνο σε κομμάτια. Καθώς κάθε κιλό τελικού προϊόντος απαιτεί 4,5 lt γάλα, το ροκφόρ είναι πλούσιο σε λιπαρά, πρωτεΐνες, μέταλλα και κυρίως ασβέστιο. Το γνήσιο, ροκφόρ, έχει ένα κόκκινο πρόβατο στην ετικέτα της συσκευασίας. Οι οινολόγοι γευσιγνώστες προτείνουν ότι το ροκφόρ αναδεικνύει πλήρως την πλούσια γεύση και συνδυάζεται τέλεια με κρασί Tawby Port, με ένα ποτήρι καλά παγωμένο sauterne από το Chateau d’ Yquem, με κόκκινο κρασί burgundy και με γλυκό κρασί Muscat, Port ή Sauternes. Διατροφικά συνδυάζεται άριστα με καρύδια και σύκα, γίνεται υπέροχη σάλτσα για φαγητά και σαλάτες... ένα έξοχο ντιπ!

από  δημοσιογράφο Ηλέκτρα Κουτούκη