Η υπερκατανάλωση παγωτών από τα παιδιά

Χωρίς αμφιβολία το παγωτό είναι η απόλαυση του καλοκαιριού για μικρούς και μεγάλους... δροσερό, σε ποικιλία γεύσεων, συνδυάζεται με γλυκά, λαχταριστό.. και το καλύτερο επιδόρπιο για  τις καυτές μέρες.  Αν και το παγωτό είναι κυρίως προϊόν γάλακτος, υπάρχουν και αυτά που παρασκευάζονται από χυμούς χωρίς τη χρήση συστατικών γάλακτος ή συντηρητικών, οι γνωστές γρανίτες. Η μικρή μου φίλη Βάσια στον Άγιο Κων/νο, μου είπε έναν υπερβολικό αριθμό παγωτών, που καταναλώνει ημερησίως και μου έδωσε αφορμή για ανάρτηση πληροφοριών στο μπλογκ. Αν και την ενημέρωσα για τους κινδύνους της υπερκατανάλωσης παγωτού, η Βάσια δεν έδειχνε να πτοείται... ενώ ποζάρισε ως μοντέλο για το άρθρο. Στο εξής αποφασίσαμε με τον θείο της να την φωνάζουμε «παγωτατζού».

Το μυστικό είναι πάντα το μέτρο! Ναι, το’χω ξαναγράψει πολλές φορές, αν και λίγοι το γνωρίζουν ότι το παγωτό έχει υψηλή διατροφική αξία, αφού είναι πηγή πρωτεϊνών, υδατανθράκων, λιπαρών, βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων (π.χ. φώσφορος). Ενώ το βασικό συστατικό του παγωτού, το γάλα είναι πολύ καλή πηγή λινολεϊκού οξέος και έχει προστατευτική δράση κατά των χρόνιων παθήσεων (σημαντικό μέταλλο που βρίσκεται στο παγωτό είναι το ασβέστιο). Και ναι μεν το ασβέστιο είναι απαραίτητο στη διατροφή του παιδιού για το σχηματισμό γερών οστών και δοντιών, καθώς και για την ομαλή λειτουργία του μυοκαρδίου, όμως παράλληλα από το παγωτό επιβαρύνονται τα δόντια, καθώς συγκαταλέγεται μεταξύ των «κακών» τροφών, που κολλούν στα δόντια ή που έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Ευτυχώς στο γάλα περιέχονται βιταμίνες του συμπλέγματος Β (Β12, Β6) και το λίπος του προσφέρει ενέργεια, λιπαρά οξέα και λιποδιαλυτές βιταμίνες (A, D, E και Κ)....  Το παγωτό υστερεί σε σίδηρο, βιταμίνη D και C. Όσο πιο απλό το παγωτό τόσες λιγότερες θερμίδες έχει και ευτυχώς η φίλη μας Βάσια δείχνει προτίμηση στις γρανίτες.

Η υπερκατανάλωση μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση βάρους, σε πιθανή αύξηση χοληστερίνης ή σακχάρου σε συνδυασμό πάντα με άλλους παράγοντες. Η ζάχαρη και τα λιπαρά είναι τα συστατικά, που προσθέτουν κιλά. Και είναι απόλυτα λογικό ότι το νόστιμο παγωτό με ξηρούς καρπούς, σιρόπι, καραμέλα, κομματάκια φρούτων και  σοκολάτας...  έχει πολλές θερμίδες. Δεν χρειάζεται όμως να βγει εντελώς από τη δίαιτα μας... όταν το μέτρο είναι παρόν.  Μια μικρή μπάλα από παγωτό βανίλια ή ένα μικρό συσκευασμένο παγωτό βανίλιας μπορεί να βοηθήσει όσους κάνουν δίαιτα ή απλά θέλουν να παραμείνουν στα ίδια κιλά. Όπως λένε οι διατροφολόγοι, τρώγοντας 1-2 φορές την εβδομάδα μια μικρή ποσότητα παγωτού και φυσικά προσέχοντας τη διατροφή τους δε σημαίνει πως θα παχύνετε!

Τα παγωτά παρασκευάζονται με διάφορα συστατικά μεταξύ των οποίων το γάλα, τη ζάχαρη ή γλυκόζη, το βούτυρο ή κρέμα γάλακτος,  το κακάο για τα προϊόντα με γεύση σοκολάτας κι άλλα... Το γάλα είναι πλούσιο σε πρωτεΐνες, οι οποίες είναι υψηλής βιολογικής αξίας, γιατί περιέχουν αμινοξέα, τα οποία δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός και πρέπει να ληφθούν από την τροφή. Οι γαλακτωματοποιητές και σταθεροποιητές βοηθούν την καλύτερη ενσωμάτωση των υλικών και είναι συνήθως τα συστατικά, που μπαίνουν στο στόχαστρο των βιοκαταναλωτών. Επίσης οι αρωματικές ύλες και χρωστικές ουσίες χρησιμοποιούνται για να δώσουν στο παγωτό την χαρακτηριστική γεύση, το άρωμά του και την υφή του παγωτού. Τα υπόλοιπα συστατικά όπως σιρόπια, μπισκότα και ξηροί καρποί διαφοροποιούν το κάθε παγωτό. Ένα παγωτό ξυλάκι βανίλια έχει λιγότερες θερμίδες από ένα πιο πολύπλοκο ξυλάκι με σιρόπι, ξηρούς καρπούς ή επικάλυψη σοκολάτας. Τα λιπαρά του παγωτού προέρχονται από τα λιπαρά του γάλακτος και από άλλα συστατικά, όπως το βούτυρο και η κρέμα γάλακτος. Οι υδατάνθρακες προέρχονται κυρίως από τις γλυκαντικές ύλες και τη λακτόζη του γάλακτος. 

Ακόμη υπάρχουν στη κυκλοφορία τα light παγωτά, που ή τους έχει αφαιρεθεί ένα ποσοστό ή ολόκληρο το λίπος.. επίσης ή ένα ποσοστό ή το σύνολο των σακχάρων τους και έχει αντικατασταθεί από άλλες ουσίες με ισχυρότατη γλυκαντική δράση και ελάχιστες θερμίδες. Ένα ξυλάκι παγωτό light (0% σε ζάχαρη, με επικάλυψη σοκολάτας) σας δίνει περί τις 180 θερμίδες, ισοβαθμώντας με μία μπάλα παγωτό «κανονικής» σοκολάτας.  Αν και τα προϊόντα αυτά έχουν λίγα λιπαρά ή ζάχαρη... δε σημαίνει, πως δεν έχουν και θερμίδες. Κανένα δεν είναι 0% σε θερμίδες! Ακόμη και τα light παγωτά είναι λύση, όταν θέλουμε να προσέξουμε το βάρος μας, αλλά πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο, αφού και αυτά παχαίνουν όταν τα τρώμε αλόγιστα. Και το παγωτό χωρίς ζάχαρη...συχνά αυτά τα παγωτά περιέχουν αρκετά κορεσμένα λιπαρά, τα οποία μπορούν να ανεβάσουν τη χοληστερίνη, καθώς και τον κίνδυνο για καρδιακά νοσήματα. Ακριβώς επειδή δεν απορροφώνται καλά στο έντερο, η υπερκατανάλωση αυτών των παγωτών (αλκοολών ζάχαρης) μπορούν να δημιουργήσουν εντερικά προβλήματα, όπως αέρια, φούσκωμα και διάρροια.

Οι γρανίτες παγωτά ή σορμπέ περιέχουν ελάχιστα ή καθόλου λιπαρά και αποδίδουν τις χαμηλότερες θερμίδες. Η μικρή μου γειτόνισσα «παγωτατζού» λατρεύει τις γρανίτες, που παρασκευάζονται συνήθως από κατεψυγμένο μείγμα φρούτων, νερού και ζάχαρης. Κατά τη διαδικασία της κατάψυξης ανακατεύεται και θρυμματίζεται συνεχώς. Και βεβαίως στα παγωτά γρανίτες, αναλόγως με τα φρούτα, που χρησιμοποιούνται δύναται να περιέχει μέταλλα όπως ασβέστιο και σίδηρο... ή και οι βιταμίνες των φρούτων, όπως η βιταμίνη A και C. Με μέτρο λοιπόν θα πρέπει να καταναλώνουν τα παιδιά παγωτά, γλυκά και αναψυκτικά.