ΤΟ ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ ΤΗΣ ΑΦΡΙΚΗΣ

Το Μέγαλο Πράσινο Τείχος της Αφρικής είναι μια φιλόδοξη πρωτοβουλία της Αφρικανικής Ένωσης από το 2007 με στόχο την αναχαίτιση της ερήμου και της επέκτασης της. Πρόκειται για λωρίδα πρασίνου και δενδρυλλίων ανθεκτικών στην ξηρασία, που θα διασχίζει το νότιο κομμάτι της ερήμου Σαχάρα και αποτελεί ένα από τα πιο φιλόδοξα περιβαλλοντικά προγράμματα παγκοσμίως. Θα εκτείνεται σε 11 χώρες, από τη Σενεγάλη και τη Μαυριτανία ως την Ερυθραία, την Αιθιοπία και το Τζιμπουτί, ενώ τώρα συμμετέχουν συνολικά στο πρότζεκτ 20 χώρες. Θα έχει μήκος 8.000 χιλιομέτρων και πλάτος 15 χιλιομέτρων κόβοντας την Αφρική από άκρη σε άκρη.

Περίπου το 40% των αφρικανικών εδαφών βρίσκεται σε κίνδυνο ερημοποίησης, καθώς ο ΟΗΕ εκτιμά ότι έως και τα δύο τρίτα καλλιεργήσιμης γης μπορούν να καταστραφούν έως το 2025 αν συνεχιστούν οι σημερινές τάσεις. Με την αναδάσωση και το ΜΕΓΑΛΟ ΠΡΑΣΙΝΟ ΤΕΙΧΟΣ θα σταματήσει η επέκταση της Σαχάρας στα νότια, ενώ το τοπίο, που εκτείνεται από τη Βόρεια Αφρική, το Σαχέλ και το Κέρας της Αφρικής θα γίνει παραγωγικό και θα χαρίσει πόρους ζωής σε εκατομμύρια ανθρώπους, βελτιώνοντας έτσι τις συνθήκες της ζωής τους. Η ερημοποίηση της γης έχει προκαλέσει την έλλειψη τροφίμων και καθαρού νερού μέχρι τη βία και τις διαμάχες λόγω της συρρίκνωσης των φυσικών πόρων. Η ολοκλήρωσή του θα περιορίσει τις επιπτώσεις που επιφέρουν οι κλιματικές αλλαγές στην υποσαχάρια Αφρική και θα αποτελεί το μεγαλύτερο οικοσύστημα χλωρίδας στον πλανήτη (τρεις φορές μεγαλύτερο από τον γιγάντιο κοραλλιογενή ύφαλο της Αυστραλίας). Ήδη η Σενεγάλη έχει σημειώσει τη μεγαλύτερη πρόοδο. Θα φυτέψει 11 εκατομμύρια δέντρα, κυρίως ακακίες.

Καθώς η έρημος Σαχάρα επεκτείνεται σταθερά σε καλλιεργήσιμα εδάφη, το Μεγάλο Πράσινο Τείχος έχει αντικείμενο τη βιώσιμη, κλιματικά έξυπνη ανάπτυξη σε όλα τα επίπεδα. Η αφρικανική ήπειρος υποφέρει από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ενώ συγκεκριμένα η ανατολική Αφρική έχει πληχθεί από τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων δεκαετιών. Επίσης το Πράσινο Τείχος θα ενισχύσει τους δεσμούς μεταξύ των κρατών και θα διευκολύνει την κοινή δράση ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Ακόμη βρίσκεται στα αρχικά του στάδια, αφού μόνο περίπου το 15% Τείχους έχει φυτευτεί, με ιδιαίτερη επιτυχία στη Σενεγάλη (περισσότερα από 66.700 στρέμματα με δέντρα που δεν χρειάζονται πότισμα). Ήδη όμως πολλά ζώα που είχαν εξαφανιστεί από αυτές τις περιοχές επανεμφανίζονται... όπως αντιλόπες, λαγοί και πτηνά που δεν είχαν θεαθεί τα τελευταία 50 χρόνια...

Το Τείχος θα βοηθήσει επίσης στην αντιμετώπιση της φτώχειας και του εξτρεμισμού, καθώς γίνεται πηγή εισοδήματος για όσους εργάζονται στις ομάδες πυρόσβεσης ή στη φύτευση των δέντρων. Το έργο έχει προσελκύσει χρηματοδότηση από τα Ηνωμένα Έθνη, την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλους διεθνείς οργανισμούς, ωστόσο κάθε μία από αυτές τις αφρικανικές χώρες έχει αναπτύξει εθνικά σχέδια δράσης, με αποτέλεσμα οι τοπικές κοινότητες να ταυτίζονται περισσότερο με το έργο. Σήμερα είκοσι και πλέον χώρες έχουν ενώσει τις δυνάμεις τους σε μια διεθνή αποστολή, να φυτέψουν το τεράστιο τείχος δέντρων, που θα διασχίζει όλη την αφρικανική ήπειρο.

Κάποτε αυτή η περιοχή ήταν μια πλούσια όαση από πράσινο και δέντρα αλλά, η αύξηση του πληθυσμού, η μη βιώσιμη διαχείριση της γης και η αλλαγή του κλίματος, κατέστησαν την περιοχή, άγονη και υποβαθμισμένη. Σήμερα έχουν φυτευθεί περισσότερα από 30 εκατομμύρια δέντρα και απομένουν εννέα ακόμη χώρες, οι οποίες έχουν αναλάβει να φυτέψουν σε ολόκληρο το πλάτος της ηπείρου, δέντρα ανθεκτικά στην ξηρασία, όπως δέντρα ακακίας.

Τα πρώτα πράσινα κτίρια στο Κάιρο

Είναι σχεδόν σαν κάθετα δάση κι όμως είναι τρεις επταόροφες πολυκατοικίες κτισμένες σε μορφή κύβου, πλάτους και ύψους 30 μέτρων, που διαθέτουν στις μοναδικές βεράντες τους 350 δέντρα και 14.000 φυτά από 100 είδη, που θα μπορούν να αντέξουν στο δύσκολο κλίμα της ερήμου. Τα κτίρια «κάθετα δάση» θα βρίσκονται 45 χιλιόμετρα ανατολικά του Καΐρου και δημιουργός είναι ο Ιταλός αρχιτέκτονας Στέφανο Μποέρι. Το ένα από τα τρία αυτά «πράσινα» κτίρια θα χρησιμοποιηθεί ως ξενοδοχείο. Το όλο πρόγραμμα υπολογίζουν ότι θα έχει ολοκληρωθεί σε δύο χρόνια. Τα φυτά σε κάθε επίπεδο θα παρέχουν φυσική σκιά και θα βελτιώσουν την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα απορροφώντας περίπου 7 τόνους διοξειδίου του άνθρακα και παράγουν 8 τόνους οξυγόνου ετησίως.