Η πετρελαιοκηλίδα στο Σαρωνικό προκάλεσε μεγάλη οικολογική καταστροφή

Όλοι συμφωνούμε πως πρόκειται για μια μεγάλη οικολογική καταστροφή στο Σαρωνικό μετά τη βύθιση του Δ/Ξ «Αγία Ζώνη ΙΙ» (Ν.Π. 11769). Το ναυάγιο έγινε στις 10 Σεπτεμβρίου 2017 τις πρώτες πρωινές ώρες στην περιοχή νοτιοδυτικά της νησίδας Αταλάντη. Από τη περιοχή της Σαλαμίνας εξαπλώθηκε η πετρελαιοκηλίδα στην Πειραϊκή, Φρεαττύδα, Παλαιό Φάληρο, Άλιμο, Γλυφάδα... κι εντοπίστηκαν μέρη της να επιπλέουν στη Βούλα, Λαγονήσι... Η θαλάσσια ρύπανση έχει απλωθεί σε όλο το παραλιακό μέτωπο της νότιας Αττικής. Αν και πολλοί κολυμβητές στις περιοχές Λαγονήσι, Ανάβυσσο (Μαύρο Λιθάρι) ως το Σούνιο σήμερα, δηλ. μια εβδομάδα μετά το ναυάγιο και λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, έκαναν μπάνιο.

Το χαρακτηριστικό μαύρο του πετρελαίου έχει καλύψει τις παραλίες του Παλαιού Φαλήρου και τη Πειραϊκή... και πίσσα έχει καλύψει βράχια, άμμο, βραχώδεις περιοχές.... Στη κυριολεξία αντλείται μαζούτ από ειδικά συνεργεία, ενώ σε διάφορες περιοχές από τη Σαλαμίνα έως την Πειραϊκή, τον Άγιο Κοσμά και τη Γλυφάδα έχουν τοποθετηθεί πλωτά φράγματα. Οι εργασίες καθαρισμού έχουν ξεκινήσει με συμμετοχή πολλών εθελοντών. Αναφέρεται σε δημοσιεύματα ότι ήδη 800 τόνοι μαζούτ έχουν απαντληθεί από τον ευρύτερο Σαρωνικό.

Από τη πρώτη στιγμή η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κι ο Σύλλογος Περίθαλψης Άγριας Ζωής ΑΝΙΜΑ ζήτησαν την άμεση ανάληψη δράσης και τη προστασία της θαλάσσιας ζωής από την εκτεταμένη ρύπανση... πριν οι επιπτώσεις μεγενθυθούν στα θαλάσσια οικοσυστήματα. Δεν είναι μόνο οι παραλιακές κατοικημένες περιοχές, που πλήττονται με τις πολυσύχναστες παραλίες, αλλά και οι νησίδες – βραχονησίδες του Σαρωνικού κι άλλες βραχώδεις ακτές. Οι βραχονησίδες αυτές στην πλειοψηφία τους ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000 λόγω της υψηλής τους οικολογικής αξίας και σπουδαιότητας κι ίσως υποβαθμιστούν σοβαρά και για άγνωστο χρονικό διάστημα.

Σύμφωνα με τις ανακοινώσεις τους η ορνιθοπανίδα σε αυτές τις περιοχές αποτελείται κυρίως από θαλασσοπούλια, αρπακτικά που φωλιάζουν στις απόκρημνες ακτές και μεταναστευτικά πουλιά, που σταθμεύουν σε ξηρά και θάλασσα για ξεκούραση κι ανεφοδιασμό. Όλα αυτά τα είδη αναμένεται να αντιμετωπίσουν σοβαρότατα προβλήματα, αν δεν πεθάνουν άμεσα από τοξίνωση, καθώς το πετρέλαιο που θα τα καλύψει θα τα καταστήσει ανίκανα να πετάξουν, να τραφούν... θα χάσουν τις μονωτικές ικανότητες του φτερώματος τους. Όλοι οι οργανισμοί και μικροοργανισμοί ακόμη και στο βυθό κινδυνεύουν, εφόσον κάποιο μέρος του πετρελαίου θα καθίσει ως φυσικό επακόλουθο στον πυθμένα της θάλασσας.

Για μεγάλο χρονική διάστημα η ρύπανση της θάλασσας και των ακτών με μαζούτ θα εξακολουθεί να έχει επιπτώσεις στη θαλάσσια βιοποικιλότητα... Η φίλη Μαρία Γανωτή με συνεργάτες κι εθελοντές κάνει ότι καλύτερο μπορεί στην ΑΝΙΜΑ με ιατρική βοήθεια κι οδηγίες για τα άγρια ζώα .... που είναι:

-σε περίπτωση που βρεθούν πετρελαιωμένα θαλασσοπούλια ή άλλα ζώα, η ΑΝΙΜΑ είναι έτοιμη να τα αναλάβει. Αν εντοπίσετε πουλί σ΄αυτήν την κατάσταση, είναι σημαντικό να μην το αφήσετε να ξαναμπεί στο νερό, στην προσπάθειά σας να το πιάσετε. Μπείτε ανάμεσα στη θάλασσα και σ΄αυτό, κυκλώστε το και πιάστε το με κάποιο πανί ή πετσέτα, κι ενώ θα ψάχνετε ένα κουτί ή κλωβό μεταφοράς, τηλεφωνήστε μας για περαιτέρω οδηγίες στα τηλ. 210 9510075, 6972664675. [Aν χρησιμοποιήσετε κουτί, κάνετε πολλές τρύπες για να εκτονώνονται οι αναθυμιάσεις από το πετρέλαιο]. Η ΑΝΙΜΑ ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 2005 κι αποτελεί ουσιαστική συνέχεια των σοβαρότερων πρωτοβουλιών στον τομέα της περίθαλψης στην Ελλάδα.

Πληροφορίες και δράσεις:

Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία Τηλ.: 210 8227937 & 210 82286704 

 e-mail: kntemiri@ornithologiki.gr

ΑΝΙΜΑ: Μαρία Γανωτή, τηλ.: 210 9510075, κιν.: 6972 664675 e-mail: maria.ganoti@gmail.com

Ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός με τροποποιημένη απόφαση ορίζει τις περιοχές, που δεν θα επιτρέπεται το κολύμπι μετά τη ρύπανση από την πετρελαιοκηλίδα. Ζητείται επίσης να τοποθετηθεί ειδική σήμανση σε αυτές τις παραλίες από τους Δήμους. Απαγορεύεται το κολύμπι στις εξής παραλίες της Περιφέρειας Αττικής μέχρι την αποκατάστασή τους:

1. Από την ακτή κολύμβησης πλησίον της σχολής Ναυτικών Δοκίμων (Ακτή Θεμιστοκλέους 334) μέχρι και την παραλία της Φρεατίδας.

2. Στις ακτές κολύμβησης της περιοχής «Βοτσαλάκια».

3. Σε όλες τις ακτές κολύμβησης του Δήμου Αλίμου.

4. Σε όλες τις ακτές κολύμβησης του Δήμου Παλαιού Φαλήρου.

5. Σε όλες τις ακτές κολύμβησης του Δήμου Ελληνικού-Αργυρούπολης.

6. Σε όλες τις ακτές κολύμβησης του Δήμου Γλυφάδας».

7. Στον όρμο Λιμνιώνα, κατά μήκος της ακτής απέναντι από το πέτρινο θέατρο Σεληνίων.

Μπροστά από τον ιστιοπλοϊκό όμιλο Σεληνίων και κατά μήκος της παραλίας επί της οδού Ακτής Θεμιστοκλέους μέχρι την εκκλησία του Αγίου Νικολάου.

Η τροποποιημένη υπουργική απόφαση έχει αποσταλεί ως επείγον έγγραφο σε όλους τους αρμόδιους φορείς.Το υπουργείο Υγείας ζητά από τις λιμενικές Αρχές την επιτήρηση αυτών των παραλιών, ώστε οι πινακίδες να τοποθετούνται σε κατάλληλα σημεία και να μην καταστρέφονται.

Επείγουσα ανακοίνωση για τις παραλίες κι από το ΚΕΕΛΠΝΟ με την οποία ζητείται να μην κολυμπούν, αλλά και να μην πηγαίνουν σε παραλίες με ρύπανση από τη πετρελαιοκηλίδα. Ένα κλιμάκιο του γραφείου Περιβαλλοντικής Υγείας του ΚΕΕΛΠΝΟ έκανε αυτοψία στις παραλίες της Πειραϊκής, του Παλαιού Φαλήρου, της Γλυφάδας, της Βούλας... και συνιστάται η αποφυγή της κολύμβησης κι η έκθεση σε περιοχές με ρύπανση. Με εντατικούς ρυθμούς συνεχίζεται και σήμερα από ειδικά σκάφη, ιδιωτικά και του Λιμενικού, ο καθαρισμός των παράκτιων περιοχών σε Σαλαμίνα, Πειραιά και Γλυφάδα. Στη μάχη για την απορρύπανση συνδράμει και το Πολεμικό Ναυτικό.

Το πλοίο ΑΓ. ΖΩΝΗ ΙΙ αναμένεται να τρυπηθεί από την κάτω και την πάνω πλευρά με ειδικά αντιεκρηκτικά εργαλεία, αφού πρόκειται για καύσιμα. Με τη μέθοδο από τη μία πλευρά με σωλήνα θα περνάει με πίεση ζεστό νερό κι από την άλλη θα απαντλούνται τα καύσιμα, προκειμένου να μη δημιουργηθεί κενό αέρα στις δεξαμενές και προκληθεί σύνθλιψη. Η διαδικασία απάντλησης των καυσίμων αναμένεται να διαρκέσει περίπου 20 με 25 ημέρες. Όλη η επιχείρηση απορρύπανσης αναμένεται να ολοκληρωθεί σε περίπου 25 ημέρες σύμφωνα με εκτιμήσεις και τότε θα αναλάβει δράση το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών ΕΛΚΕΘΕ, το οποίο θα πάρει δείγματα για να πιστοποιήσει την ασφάλεια και την καθαρότητα των ακτών και της θάλασσας.

Έχει υπογραφεί συμφωνητικό καλής συνεργασίας μεταξύ του λιμεναρχείου των δημάρχων των περιοχών και της εταιρείας απορρύπανσης, που έχει αναλάβει την επιχείρηση. Η ιδιωτική εταιρία “Spanopoulos Group” έχει ξεκινήσει την απορρύπανση με μια σειρά από στοχευμένες ενέργειες, ώστε να μειωθεί κατά το δυνατόν ο κίνδυνος για το περιβάλλον. Ενώ με ανακοίνωση της αναφέρει όλες τις λεπτομέρειες για την πορεία της απορρύπανσης από την πέτρελαιοκηλίδα και το χρονικό των δράσεων, που πραγματοποιούνται σε συνεργασία με την Τεχνική Προστασίας Περιβάλλοντος Α.Ε. και τη συνδρομή άλλων εξειδικευμένων εταιρειών.

Από την πρώτη στιγμή της ανάθεσης στις 12 Σεπτεμβρίου μέχρι και σήμερα, το εξειδικευμένο προσωπικό επιχειρεί με πλωτά και χερσαία μέσα, τόσο στο σημείο βύθισης όσο και περιμετρικά του ναυαγίου. Πέρα από την άμεση αντιμετώπιση, οι ομάδες σχεδίασαν κι υλοποιούν μια σειρά από στοχευμένες ενέργειες ώστε να μειωθεί κατά το δυνατόν ο κίνδυνος για το περιβάλλον.... όπως συνοπτικά αναφέρουν::

• Κινητοποιήσαμε άμεσα και μεταφέραμε στο σημείο του ναυαγίου πλωτά μέσα, αντιρρυπαντικά σκάφη και καταδυτικό συνεργείο με σκοπό τον περιορισμό διαρροής ποσοτήτων πετρελαιοειδών, καυσίμων και λοιπών ρυπογόνων ουσιών.

• Ξεκινήσαμε και ολοκληρώσαμε εργασίες στεγανοποίησης, με αποτέλεσμα την εξάλειψη των διαρροών.

• Ποντίσαμε τριπλή σειρά πλωτών φραγμάτων γύρω από το ναυάγιο.

• Κάναμε χρήση επαρκών μηχανικών μέσων περισυλλογής, καθώς και άλλων μέσων και εξοπλισμού για να αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά τη θαλάσσια ρύπανση.

Από τις 09:10 της 12/9/2017, χάρη στις υπεράνθρωπες προσπάθειες των συνεργείων μας που επιχειρούσαν επί τόπου, επιτεύχθηκε η στεγανοποίηση του πλοίου και ο ουσιαστικός περιορισμός της διαρροής πετρελαίου. Παράλληλα, καταρτίσαμε και υποβάλαμε σχέδιο απάντλησης όλων των πετρελαιοειδών από το πλοίο, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει εντός της ημέρας.. Επίσης, συνεργεία μας επιχειρούν, παράλληλα, στις περιοχές όπου έχει εντοπισθεί και δηλωθεί ρύπανση, με σκοπό τον καθαρισμό και την αποκατάσταση της ζημίας, σε πλήρη συνεργασία με τις λιμενικές και τις τοπικές αρχές.

Η εταιρεία μας σε συνεργασία με όλες τις άλλες εταιρείες ανέλαβε και διαχειρίζεται το συγκεκριμένο έργο με υψηλότατο αίσθημα ευθύνης, κατανοώντας και σεβόμενη πλήρως το ενδιαφέρον και την ανησυχία όχι μόνο της τοπικής, αλλά ευρύτερα της ελληνικής κοινωνίας. Από την πλευρά μας θα συνεχίσουμε τη σκληρή δουλειά και θα ενημερώνουμε τακτικά για την πορεία των εργασιών μας».

Μια Αλκυόνη προκάλεσε μεγάλη συγκίνηση και δυστυχώς ήταν θύμα της πετρελαιοκηλίδας, όπως άλλα πτηνά, θαλάσσιες χελώνες... Όταν η ρύπανση από την πετρελαιοκηλίδα έφτασε μέχρι το πρώην κάμπινγκ της Βούλας έγινε έκκληση για εθελοντική δράση. Ήδη σβώλοι από πετρέλαιο ξεβράστηκαν στην άμμο. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας με την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Ναυτιλίας σε σύσκεψη που συγκάλεσε για την αντιμετώπιση της ρύπανσης στο Σαρωνικό, έδωσε εντολές για:

• Την άμεση ανάκληση των πιστοποιητικών αξιοπλοΐας, που έχουν δοθεί με παράταση και τη διενέργεια έκτακτων ελέγχων.
• Την άμεση διενέργεια Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης όλων των εμπλεκομένων για την κρίση του αξιόπλοου του Αγία Ζώνη ΙΙ και την αυστηρότατη τιμωρία όλων των υπευθύνων.

• Την άμεση μεταφορά της αρμοδιότητας ελέγχου και επιθεωρήσεων πλοίων, από τον Κλάδο Επιθεώρησης εμπορικών πλοίων στους Νηογνώμονες, για την έκδοση πιστοποιητικών αξιοπλοΐας.

• Τη συνδρομή περισσότερων πλοίων για ταχύτερη και πληρέστερη απορρύπανση των υδάτων και των ακτών του Σαρωνικού.

Ποινική δίωξη έγινε κι από την Εισαγγελία Πειραιά, όπου απεστάλη η δικογραφία από το λιμενικό σώμα και την ελληνική ακτοφυλακή, για την υπόθεση του ναυαγίου του μικρού δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ» στον Σαρωνικό που προκάλεσε διάσπαρτη ρύπανση σε πολλές παράκτιες περιοχές. Ο εισαγγελέας Ποινικής Δίωξης Πειραιά άσκησε ποινή δίωξη κατά παντός υπευθύνου για πρόκληση ναυαγίου από αμέλεια με βάση το άρθρο 28 του ποινικού κώδικα και πρόκληση θαλάσσιας ρύπανσης σύμφωνα με τον νόμο 1650/86. Όλα τα πιστοποιητικά για το πλοίο έχουν εκδοθεί και είναι σε ισχύ έως τις 27 Σεπτεμβρίου 2017 δήλωσε ο αρμόδιος διευθυντής του Λιμενικού Σώματος. Δείγματα από τα καύσιμα του πλοίου «Αγία Ζώνη ΙΙ», αλλά και του πλοίου Blue Star Patmos, που πέρασε τις ίδιες μέρες στην περιοχή του Περάματος θα ληφθούν μετά από εντολή του αρχηγείου του Λιμενικού Σώματος.

Το πλοίο «Αγία Ζώνη ΙΙ» δεν το παρακολουθούσε νηογνώμονας, καθώς δεν απαιτείται κάτι τέτοιο από τη νομοθεσία. Ενώ τις δικές του εξηγήσεις για τη βύθιση του δεξαμενόπλοιου «Αγία Ζώνη ΙΙ» έδωσε ο ιδιοκτήτης του πλοίου Θοδωρής Κουντουρής. Tο «Αγία Ζώνη» ήταν ένα αξιόπλοο δεξαμενόπλοιο, που είχε επιθεωρηθεί πλήρως πριν από περίπου ενάμιση μήνα κι ότι βυθίστηκε «εντελώς ξαφνικά». Ο κ. Κουντούρης επιβεβαίωσε πως τα πιστοποιητικά του πλοίου είχαν λήξει, όμως όπως λέει, είχαν πάρει δίμηνη παράταση από το υπουργείο Ναυτιλίας, όπως προβλέπει ο νόμος. Το πλοίο πήγε και αγκυροβόλησε 11:30 το πρωί του Σαββάτου στο αγκυροβόλιο Πειραιά, όπου ο πλοίαρχος είχε την δυνατότητα να δώσει άδεια στο πλήρωμα.. κι ότι από τα 11 άτομα πλήρωμα, κατά την βύθιση βρέθηκαν στο «Αγία Ζώνη ΙΙ» δύο. Ο καπετάνιος δεν ήταν πάνω στο πλοίο όταν έγινε η βύθιση. Οι άνθρωποι, που ήταν πάνω στο πλοίο είπαν ότι εντελώς ξαφνικά είδαν το πλοίο να έχει πάρει κλίση και βυθίστηκε. Το πλοίο δεν ήταν ασφαλισμένο σαν αξία, μόνο προς τρίτους.

Η οργανωμένη Πολιτεία μας, αλλά και οι υπαίτιοι αυτής της οικολογικής καταστροφής, πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους άμεσα και δίχως περαιτέρω ολιγωρία, για την αποτελεσματική απομάκρυνση του μαζούτ από τις ακτές του Σαρωνικού και τις βραχονησίδες και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς. Η οικολογική καταστροφή είναι δεδομένη, ας περιορίσουμε όσο μπορούμε την έκταση της.